Lipiec i sierpień to pełnia lata, czas rozkoszowania się przepychem barw, zapachów oraz obfitością owoców i warzyw. Delektowanie się otaczającą przyrodą można sobie uatrakcyjnić. Stwórz w ogrodzie miejsca do relaksu – oczko wodne. Takie miejsce będzie szczególnie urokliwe, jeśli zlokalizujemy je właśnie nad wodą. Do wypoczynku nad wodą nie potrzeba dużych ogrodów. Małe ogródki wodne mogą być także źródłem relaksu. Można stworzyć strefę wodną na balkonie, można też na tarasie. Jakie rośliny przy tym zastosować, aby nie przysparzały nam dodatkowej pracy?

Przystępując do realizacji wykonania oczka wodnego, należy przede wszystkim dokładnie je zaplanować, poszerzyć swoją wiedzę na temat budowy oraz potrzeb roślin, które chcemy mieć w jego otoczeniu. Warto także pamiętać o aspektach prawnych oraz uwzględnić sąsiedztwo. Małe zbiorniczki wodne nie wymagają specjalnych zezwoleń. Planując jednak kaskadę, miejmy na uwadze, że zbyt głośno szumiąca lub spadająca woda może być uciążliwa dla sąsiada, a nawet dla nas samych.

W przypadku zlokalizowania ogródka wodnego na balkonie i tarasie trzeba pamiętać o obciążeniu, jakie powoduje. Z tego względu zbiornik powinien być zlokalizowany przy ścianie. Tutaj niezbędne są dokładne wyliczenia. Dobrze jest zasięgnąć również porady fachowca. Niewielki zbiorniczek wodny wypełniony około 60 l wody oraz materiałami dekoracyjnymi i roślinami waży około 150 kg. Balkon o prawidłowej konstrukcji może utrzymać około 200 kg/m³. Nie są to dane wiążące, gdyż wszystko zależy od zastosowanych materiałów dekoracyjnych, ilości roślin. Przede wszystkim zależy od właściwie zbudowanego tarasu i balkonu oraz jego prawidłowego stanu utrzymania. Zwracam jednak szczególnie uwagę na ten aspekt posiadania ogródka wodnego na balkonie lub tarasie. W tym miejscu warto jeszcze wspomnieć o ubezpieczeniu w przypadku awarii naszego zbiornika i szkód, jakie może spowodować.

Dobrym momentem planowania oczka jest oczywiście zima. Natomiast wcześniejsza obserwacja miejsca, w którym chcemy to oczko wodne umieścić jest niezbędna do zakupu roślin wodnych. Chodzi tutaj o nasłonecznienie i ustalenie, czy rośliny będą narażone na silne wiatry. Jeśli chcemy stać się posiadaczami ogródka wodnego o niespotykanym kształcie, warto zrobić jego rysunek. Od kształtu i wielkości zależy bowiem ilość materiałów, która będzie nam potrzebna do realizacji projektu.

Z artykułu dowiesz się:

Jak wybrać najlepsze miejsce na oczko wodne?
Jakie rośliny wodne warto posadzić?
Jakie odmiany lilii wodnych są polecane do małych oczek wodnych?

Wybór stanowiska to podstawa

Jeśli wybór miejsca nie jest ograniczony jego ilością, którą mamy do dyspozycji, to warto ogródek wodny zlokalizować tak, by był do niego dostęp z każdej strony. Powinien być tak zlokalizowany, aby można było cieszyć się jego widokiem nie tylko z miejsca do wypoczynku, ale również z okna. Optymalnym miejscem jest stanowisko o pełnym nasłonecznieniu w czasie 2–3 godzin w ciągu dnia lub stanowisko znajdujące się w półcieniu. Pełne nasłonecznienie może wpływać zarówno na rośliny, jak i zwierzęta wodne. Oczywiście tak sytuacja będzie idealna. Niestety nie zawsze mamy taką możliwość, ale to nie znaczy, że musimy z takiego oczka zrezygnować.

Wybór kształtu i wielkości zbiornika

Wybór kształtu zbiornika jest uzależniony od jego wielkości i miejsca usytuowania. Uniwersalne, zajmujące optymalną ilość miejsca są formy w kształcie figur geometrycznych, szczególnie kwadratu, prostokąta lub trójkąta. Ten ostatni świetnie sprawdzi się na balkonie.

Wybór gotowych zbiorników do oczek wodnych jest ogromny, zarówno pod względem kształtu, jak i wielkości. Jeśli chcemy posiadać niepowtarzalny ogródek wodny to możemy wykorzystać różne naczynia lub pojemniki. W tym celu warto zrobić przegląd nieużywanych naczyń, pustych pojemników, skrzyń, a nawet wybrać się na targ, aby zdobyć przedmiot, który posłuży nam do wykonania mini ogródka na balkonie, tarasie lub w domu. Piękne mini ogródki można wykonać, wykorzystując wszelkiego rodzaju beczki, miednice. Beczki drewniane zabezpiecza się przed wyciekaniem wody folią. Trzeba pamiętać, aby głębokość takiego naczynia wynosiła min. 40 cm. W wielu sklepach zoologicznych można zdobyć akwaria o bardzo pięknych kształtach lub zamówić tam naczynia wodne o kształcie przez nas wymyślonym

Nie spełnią swojej funkcji pojemniki cementowe oraz terakotowe, Zbyt szybko tracą wodę i z czasem stają się mało odporne na warunki atmosferyczne.

W przypadku nietypowego kształtu nieocenionym materiałem do wykonania zbiornika będzie folia o grubości 0,5 mm przeznaczona do budowy stawów ogrodowych.

Zakup niezbędnych materiałów

Lista materiałów, które musimy zgromadzić przy budowie zbiornika wodnego zależy od wielkości oraz materiału, z którego chcemy taki zbiornik wykonać.

W przypadku zbiorników drewnianych konieczne będą impregnowane pod ciśnieniem elementy konstrukcyjne: deski, legary, listwy okryciowe do umocowania folii oraz ukośne kantówki do wzmocnienia narożników. Do wewnętrznej izolacji pojemników, nie tylko drewnianych, potrzebny będzie styropian izolacyjny lub pianka izolacyjna. W przypadku konieczności użycia folii do budowy stawów ogrodowych to poza grubością, o której już wspominałam konieczne będzie też prawidłowe wymierzenie gotowej obudowy, aby kupić właściwą ilość folii. Obudowę najlepiej jest zmierzyć sznurkiem. Mierzy się ją przykładając jeden koniec do zewnętrznego brzegu z jednej strony i przykładając do najbardziej oddalonego zewnętrznego brzegu po drugiej stronie oczka. Pamiętamy jednak o prawidłowym poprowadzeniu sznurka. Układamy go tak, by dokładnie przylegał do każdego zagłębienia w oczku. Po zmierzeniu dodajemy jeszcze co najmniej 5 cm z każdej strony.

Uwieńczeniem całej budowy będzie wykorzystanie materiałów dekoracyjnych, np. korka, drewna, lekkich kamieni i tufu wulkanicznego. Elementy dekoracyjne są dostępne w sklepach specjalizujących się w wyposażeniu akwariów wodnych. Niezbędne będzie również zastosowanie odpowiedniego oświetlenia oraz, jeśli konieczne, pompki i filtrów wodnych.

Rośliny wodne godne polecenia

Różnorodność roślin wodnych, bogactwo ich kształtów i barw sprawia, że możemy przesadzić z ich ilością. Zakupując zatem rośliny do ogródka wodnego, trzeba kierować się nie tylko ich pięknym wyglądem, ale przede wszystkim ich wymaganiami. Kupując rośliny wodne, podobnie jak przy zakupie innych roślin, wybieramy tylko zdrowe o dobrze rozwiniętych pędach, które mają świeży zielony kolor. Pomocne informacje przy zakupie roślin przedstawia tabela 1. Wybór roślin jest bardzo duży. W tabeli 1 zawarłam tylko kilka propozycji.

Tabela 1. Uwagi do roślin wodnych (opracowanie własne)

Lp.	Polska nazwa rośliny	Liczba sztuk na 1m²	Uwagi
1.	Azolla karolińska	2 porcje	Roślina pływająca, bardzo ekspansywna. Piękna ze względu na drobniutkie czerwono–brązowe liście. Stanowisko słoneczne
2.	Wywłócznik kłosowy	40 sztuk	Roślina zanurzona w wodzie, kwitnie na czerwono. Hamuje wzrost glonów i oczyszcza wodę. Mrozoodporna. Stanowisko słoneczne
3.	Grzybieńczyk wodny	2 sztuki	Sadzona na głębokości około 30 cm, kwitnie na żółto. Stanowisko wschodnie lub zachodnie. Trzeba ją zabezpieczyć na zimę
4.	Osoka aleosowata	2 sztuki	Roślina pływająca, kwitnie na biało. Lubi stanowisko wschodnie lub zachodnie. Oczyszcza wodę. Może zimować na dworze
5.	Pływacz zwyczajny	6 sztuk	Stanowisko wschodnie lub zachodnie. Roślina pływająca, owadożerna.
6.	Mięta nadwodna	1 sztuka	Tolerancyjna na warunki, w jakich rośnie. Może być rośliną podwodną, pływającą lub bagienną. Oczyszcza wodę. Pięknie pachnie. Może mieć zastosowanie kulinarne. Bardzo ekspansywna, konieczne kontrolowanie jej ilości

Rośliny strefy brzegowej i bagiennej

W celu nadania odpowiedniego tła zbiornikowi wodnemu proponuję przykłady roślin, których ilość i różnorodność jest również bardzo duża. Mój subiektywny wybór przedstawia tabela 2. Tu także rośliny sadzone z boku i tyłu zbiornika.

Tabela 2. Rośliny strefy brzegowej i bagiennej oraz sadzone z boku i tyłu zbiornika

Lp.	Polska nazwa rośliny	Uwagi
1.	Kroplik żółty	Wysokość 30 cm, stanowisko słoneczne w strefie brzegowej. Liczba sztuk na 1 m² – 10. Spotykamy również kropliki o barwie niebieskiej, niebiesko–fioletowej oraz jaskrawo–czerwonej. Ich zaletą jest zimotrwałość
2.	Bobrek trójlistkowy	Stanowisko słoneczne w strefie brzegowej. Musi dosięgać wody. Wystarczą 4 sztuki na 1 m². Kwitnie biało–różowo. Roślina od bardzo dawna stosowana w lecznictwie. Zawiera mnóstwo mikroelementów i witamin. Wykorzystywana w różnego rodzaju mieszankach zielarskich pobudzających apetyt oraz poprawiających pracę układu pokarmowego
3.	Czyściec błotny	Roślina bagienna, lubi stanowisko słoneczne. Pięknie kwitnie purpurowo. Osiąga wysokość do 80 cm. Występuje w stanie naturalnym
4.	Serduszka	Roślina bagienna. Różne jej odmiany można sadzić zarówno po bokach zbiornika oraz z tyłu. Osiąga wysokość do 70 cm. Lubi stanowisko północne
5.	Kosaciec syberyjski	Dziko rosnąca roślina nadająca się do nasadzeń po bokach i z tyłu zbiornika
6.	Dzwonek	Różne jego gatunki dobrze rosną na brzegu zbiornika. Niezawodny. Pięknie kwitnie
7.	Dziurawiec skrzydełkowaty	Może rosnąć zarówno w pełnym słońcu, jak i w półcieniu. Kwitnie od czerwca do sierpnia na żółto
8.	Kopytnik pospolity	Dekoracyjna niska bylina o zimozielonych liściach, świetnie sprawdzająca się na zacienionych stanowiskach. Nie lubi towarzystwa iglaków
9.	Kuklik zwisły	Roślina występująca na mokrych łąkach. Preferuje stanowiska słoneczne. Może być uprawiana w pojemnikach. Piękna ozdoba skalniaków

Królewskie grzybienie – lilie wodne

Trudno wyobrazić sobie ogródek wodny bez tych niewątpliwie pięknych roślin. Tym bardziej, że możemy znaleźć odmiany do dużych zbiorników wodnych, jak i tych malutkich. Kupując grzybienie, pamiętajmy, aby sprawdzić, czy kłącza oraz podłoże nie wydzielają zapachu zgniłych jaj. Procesy gnilne, którym ten zapach towarzyszy, mogą być przyczyną, że takiej rośliny nie da się uchronić przed całkowitym zniszczeniem. Kłącza grzebieni sadzimy najlepiej w zbiornikach z włókna naturalnego. Sadzimy je tak głęboko, jak to jest możliwe i ukośnie, aby wypuszczane pędy znajdowały się nad podłożem. Przekwitłe kwiaty lilii wodnych obcinamy tuż nad kłączem, aby nie powodowały gnicia rośliny.

Tabela 3. Odmiany lilii wodnych polecane do małych oczek wodnych

Lp.	Nazwa	Uwagi
1.	Grzybień karłowy „Alba”	Sadzi się go w wodzie o głębokości od 15 cm do 35 cm. Na 0,5m² sadzi się maksymalnie 2 roślinki. Kwitnie od czerwca do września na biało. Może przetrwać zimę na dworze
2.	Grzybień „Laydekeri Fulgens”	Kwitnie od czerwca do sierpnia. Ma duże kwiaty (8 cm) o barwie jaskrawoczerwonej. Optymalna głębokość wody to 20–40 cm. Trzeba ją zabezpieczyć na zimę
3.	Grzybień karłowy „Helvola”	Wystarczy jej lustro wody od 10 do 30 cm głębokości. Kwitnie żółtymi, malutkimi kwiatami, które rozwijają się od czerwca do lipca. Nie przetrwa zimy na zewnątrz

Jak utrzymać piękny ogród wodny

Pielęgnowanie małego ogródka wodnego nie jest uciążliwe. Więcej pracy trzeba poświęcić dużym zbiornikom wodnym, a to też zależy od rozwiązań technicznych, jakie zastosowaliśmy podczas budowy. Aby rośliny mogły się optymalnie rozwijać, można je nawozić. Trzeba to jednak robić tylko w okresie wegetacji. Zmiany roślinności przeprowadzać należy jesienią. Usuwamy przekwitłe i obumarłe części roślin. Dbamy w ten sposób, aby na roślinach nie pojawiły się choroby i szkodniki. Najczęstszym problemem w pielęgnacji oczka wodnego są pojawiające się mszyce, przędziorki, czerwce i inne. Możemy je zwalczać naturalnymi środkami, np. wyciągiem z pokrzywy, spirytusowym roztworem szarego mydła. Czasami bywają pomocne żółte tabliczki z lepem.

Gdy nadchodzi zima trzeba oczko wraz z roślinami zabezpieczyć, a rodzaj podjętych kroków w celu ochrony oczka przed skutkami mrozu zależy od wielkości zbiornika wodnego.

Moje oczko wodne znajduje się pod czereśnią. Trochę to przysparza pracy. Kiedy jednak siadam nad wodą, zwłaszcza w lipcu, miesiącu przyprawiającym o owocowy zawrót głowy, relaksuję się nie tylko widokiem roślin. Korzystam także z witamin dostępnych w lipcu na wyciągnięcie ręki, choćby ze wspomnianej już czereśni.