Kontrola przydomowych oczyszczalni ścieków i szamb – obowiązki właścicieli i kary

Jolanta Pacek

23 października 2025

Kontrola przydomowych oczyszczalni ścieków i szamb – obowiązki

Właściciele nieruchomości wyposażonych w przydomowe oczyszczalnie ścieków i szamba muszą przygotować się na nową rzeczywistość — kontrola przydomowych oczyszczalni ścieków i szamb oraz monitorowanie systemów odprowadzania ścieków stały się obowiązkiem wynikającym z najnowszych przepisów. W tym artykule przedstawiamy, jakie dokładnie obowiązki ciążą na właścicielach oraz jakie kary grożą za ich niewypełnienie.

Właściciele nieruchomości wyposażonych w przydomowe oczyszczalnie ścieków i szamba zobowiązani są do:

  • zawarcia umowy na wywóz nieczystości płynnych z gminną jednostką organizacyjną lub specjalistyczną firmą asenizacyjną, dysponującą zezwoleniem na prowadzenie działalności w tym zakresie na terenie danej gminy, wydane przez wójta, burmistrza lub prezydenta w formie decyzji administracyjnej. Zgodnie z definicją nieczystości ciekłe to ścieki gromadzone przejściowo w zbiornikach bezodpływowych lub osadnikach w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków;

  • dysponowania i przechowywania przez okres 3 lat faktur lub rachunków za wykonanie usługi asenizacyjnej, stanowiących udokumentowanie regularności i częstotliwości opróżniania osadnika przydomowej oczyszczalni ścieków lub zbiornia szamba;

  • dysponowania fakturami lub rachunkami za wodę, zasilającą posesję z gminnego wodociągu i świadczącymi o wielkości faktycznego jej zużycia. W przypadku poboru wody z własnego ujęcia, zużycie wody można oszacować na podstawie informacji o liczbie osób zameldowanych na danej nieruchomości lub aktualnie zamieszkujących w gospodarstwie domowym;

  • posiadania pozwolenia wodnoprawnego i badania jakości ścieków oczyszczonych, w przypadku eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków, odprowadzanych do ziemi lub do urządzeń wodnych w ilości średnio w roku powyżej 5 m3/dobę.

Nieczystości ciekłe gromadzone w osadnikach przydomowych oczyszczalni ścieków, należy usuwać zgodnie z częstotliwością podaną w instrukcji eksploatacji oczyszczalni, która stanowi gwarancję jej prawidłowej pracy. Natomiast nieczystości ciekłe gromadzone w szambach, należy usuwać z częstotliwością wynikającą z ilości wytwarzanych na terenie nieruchomości nieczystości ciekłych i objętości zbiornika, zapewniającą niedopuszczenie do jego przepełnienia i tym samym uniemożliwiającą niekontrolowany wyciek nieczystości ciekłych do ziemi.

Z artykułu dowiesz się:
  • Jakie dokumenty musisz przygotować przed kontrolą przydomowej oczyszczalni ścieków lub szamba? Musisz mieć umowę na wywóz nieczystości ciekłych, faktury z ostatnich 3 lat potwierdzające usługę asenizacyjną oraz rachunki za wodę lub szacunek zużycia przy własnym ujęciu.
  • Kto przeprowadza kontrolę przydomowych oczyszczalni i szamb? Kontrole realizują pracownicy gminy upoważnieni przez wójta, burmistrza lub prezydenta, a także – w zakresie usług wywozu – Straż Miejska. 
  • Jakie kary grożą za brak dokumentów lub utrudnianie kontroli? Za brak dokumentacji lub utrudnianie kontroli grozi mandat 500 zł, a w przypadku skierowania sprawy do sądu — grzywna do 5.000 zł. Gmina również może otrzymać karę do 50.000 zł za niewypełnienie obowiązku sprawozdawczego.

Pełna treść dostępna dla zalogowanych użytkowników.

Pozostało jeszcze 64% treści.

Aby zobaczyć całą treść, załóż konto testowe lub zaloguj się.

  • Praktyczne porady ekspertów prawa rolnego, cywilnego, podatkowego
  • Fachowe informacje dotyczące upraw i hodowli zwierząt
  • Informacje o ważnych terminach
Jolanta Pacek
Jolanta Pacek
specjalistka ds. gospodarki wodno-ściekowej, absolwentka Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Śląskiej, biegła sądowa z zakresu ochrony środowiska

Certyfikat rzetelnosciLaur zaufaniaSMB logoTop firma