Przedawnienie roszczeń, czyli o czym musisz pamiętać

Przedawnienie roszczeń jest instytucją, na podstawie której zobowiązany (dłużnik) wraz z upływem określonego czasu może uchylić się od zaspokojenia roszczenia majątkowego. Oznacza to, że dłużnik może nie wykonać zobowiązania, które nadal istnieje, jeżeli podniesie zarzut przedawnienia. Przedawnienie może skutkować oddaleniem roszczeń i przegraniem sprawy przez wierzycieli, którzy zbyt długo zwlekali z podjęciem działań mających na celu zawieszenie biegu terminu przedawnienia, takich jak na przykład zawezwanie do próby ugodowej, czy przerwanie biegu przedawnienia, takich jak na przykład wniesienie powództwa.

Przed nowelizacją Kodeksu cywilnego z 2018 roku sądy uwzględniały przedawnienie tylko na zarzut pozwanego. Nowelizacja zwiększyła w tym zakresie ochronę konsumentów. Od wejścia w życie nowelizacji, tj. od 9 lipca 2018 r. po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi (art. 117 § 21 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że w sporach przeciwko konsumentom przedawnienie powinno być brane przez sąd pod uwagę z urzędu. W pozostałych sprawach konieczne jest zgłoszenie zarzutu przedawnienia.

Dłużnik może zrzec się zarzutu przedawnienia dopiero po upływie tego terminu. Wcześniejsze zrzeczenie będzie bezskuteczne, a więc dłużnik nadal będzie mógł zasłonić się upływem czasu celem odmowy spełnienia świadczenia.

Pamiętaj, że terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną. Oznacza to, że na przykład nie możesz zawrzeć skutecznej umowy, która będzie wyznaczać termin przedawnienia, ponieważ i tak zastosowanie do danej kwestii będzie miała regulacja ustawowa.