Warzywa ozdobne w ogrodzie

Warzywa można wykorzystywać w rozmaity sposób. Tworzyć ogród warzywny – z roślin jednorocznych i wieloletnich, można dodawać je do ogrodu kwiatowego, uzupełniając brakujące miejsca roślinami warzywnymi zamiast innymi ozdobnymi, albo stosować na rabatach ulicznych, na klombach i w donicach.

Ostatnio popularnym warzywem stał się na nowo jarmuż, najstarsze warzywo kapustne. Oprócz odmian o zielonych, mocno pofałdowanych liściach, tworzących rośliny niskie, średnio wysokie i wysokie, znane są odmiany o liściach fioletowych, bardzo dekoracyjne. To samo można powiedzieć o fioletowych odmianach kapusty brukselskiej.

Zdjęcie 1. Jarmuż fioletowy z brukselką

Za ozdobne warzywa w ogrodzie na pewno można też uważać groszek jadalny, bób i głąbigroszek szkarłatny. Ten ostatni jest wykorzystywany do obsadzania rabat. Bardzo ciekawe są kwiaty bobu, soi czy soczewicy.

Zdjęcie 2. Głąbigroszek szkarłatny

Zdjęcie 3. Groch i groszek

Zdjęcie 4. Kwiaty bobu

Warto wspomnieć o kwiatach, które są częściami jadalnymi warzyw. To kwiaty, a właściwie pąki kwiatowe jednorocznych roślin – brokułu i kalafiora. Jeśli pąki nie zostaną ścięte – ukażą się kwiaty. Kwiaty wszystkich warzyw kapustnych są o podobnym pokroju, bardzo podobne do siebie, jasnożółte, krzyżowe. Kapusty głowiaste to rośliny dwuletnie. Gdybyśmy nie ścięli główek tych kapust i poczekali do drugiego roku, wtedy też by się pojawiły takie jak na zdjęciu 5. Tak byłoby i u innych dwuletnich kapustnych, np. brukselki czy kalarepy.

Zdjęcie 5. Kwiat kapusty

Innym warzywem z jadalnymi kwiatami są cukinie i patisony. Ich kwiaty są o wiele większe niż ogórka, arbuza czy dyń. Pamiętaj, że dyniowate są roślinami owadopylnymi i rozdzielnopłciowymi, czyli na jednej roślinie zawiązują się kwiaty żeńskie i męskie (zdjęcie 6). Najczęściej kwiaty te zasmaża się w cieście. Prawie wszystkie kwiaty u dyniowatych są żółte. W ogrodzie warzywnym kwiaty dyniowatych są atrakcją nie tylko dla owadów, ale i dla obserwatorów życia roślin. Wyjątkiem są białe kwiaty tykw.

Zdjęcie 6. Kwiat cukinii

Do dekoracyjnych warzyw mogą też być zaliczone tyczne fasole o strąkach zielonych, żółtych czy fioletowych, a także dostępne w sprzedaży fasolniki i wspięgi. Warto uprawiać także fasolę wielkokwiatową (Phaseolus coccineus), której kwiaty czerwone, różowe, białe lub mieszane, choć w krótkim okresie kwitnienia, mogą stanowić dekorację ogrodu. Wszystkim wymienionym tycznym fasolom trzeba jedynie przygotować tyczki lub specjalne podpory. Można koło nich sadzić pnące nasturcje, wilce czy powoje.

W ogrodzie warzywnym warto także sadzić warzywa wieloletnie,jak rabarbar, szparagi, chrzan czy modrak morski (katran), szczypior i cebulę siedmiolatkę. Każdy z tych gatunków jest na swój sposób dekoracyjny i będzie cieszył oko przez kolejne lata. Oczywiście warzywa wieloletnie wymagają osobnego miejsca w ogrodzie, gdzie ogrodnik nie będzie zmieniał nasadzeń.

Warzywami wieloletnimi, choć nie w naszym klimacie, są też kard i karczoch. Polecam zastosować je jako dekoracyjne warzywa jednoroczne. Pod koniec wegetacji tworzą dorodne „krzewy” o zielono-srebrzystych liściach. Karczoch ma kwiaty jak oset. Dorodne, fioletowe, zdobią ogród, a poza tym przyciągają owady.

Warto jeszcze wspomnieć o ozdobnych formach warzyw dyniowatych. Należą one do gatunku dyni zwyczajnej (Cucurbita pepo) oraz olbrzymiej (Cucurbita maxima), a także tykwy (Lagenaria siceraria), ogórka (Cucumis africanus, C.anguria, C. metuliferus) o cechach zarówno użytkowych, jak i dekoracyjnych. Dynia zwyczajna pochodzi z południowych rejonów Stanów Zjednoczonych i Meksyku i przywędrowała do Europy przez Bliski Wschód po odkryciu Ameryki. Wtedy też poznano użytkowe formy dyni zwyczajnej, jak dynia makaronowa, cukinia, kabaczek, patison, dynia oleista (nagonasienna) czy okrytonasienna.

Dynia olbrzymia pochodzi z Ameryki Południowej. Jak sama nazwa wskazuje, owoce tego gatunku są bardzo duże, ale mogą być i małe, jak ze znanej w Polsce od kilku lat grupy Hokkaido. Te dynie są jadalne. Poza nimi znane są też takie o walorach dekoracyjnych, jak grupa dyń turbanowych, która wykazuje zróżnicowanie co do barwy skóry i wielkości owoców. Ciekawym gatunkiem jest tykwa. Pochodzi z Afryki, ale jej zasięg obejmuje umiarkowane i tropikalne rejony Azji i Ameryki od ok. 10–12 tys. lat. To silnie rosnąca roślina jednoroczna płożąca lub pnąca. Uprawiana dla owoców różnej wielkości i kształtu. Mają dość nieprzyjemny zapach piżma, ale są bardzo dekoracyjne. Istnieje wiele ich odmian.

Dynie ozdobne czy tykwy (kalebasy) od dość dawna są sprzedawane wczesną jesienią, by ozdabiać nimi mieszkania czy witryny sklepowe lub tarasy, werandy. Tykwy są też nazywane dyniami, ale to błędna nazwa. Oczywiście pięknie zdobią także pole przed zbiorem. Jest taki moment, kiedy ich liście zaczynają obumierać, łodygi przestają być sztywne, lekko opadają i ukazują się piękne owoce. Ich różnorodność jest bardzo duża. W pobliżu, na polu mogą rosnąć także tykwy.

Wymienione warzywa nie wyczerpują listy możliwości. Poza nimi w ogrodzie warzywnym warto zastosować także zioła. Wspaniale komponują się z warzywami i można powiedzieć, że wzajemnie się przenikają. Wiele z nich to zarówno zioła, jak i warzywa, np. pietruszka, fasola, rzepa, szczypiorek, koper, koper włoski.

Uprawiane warzywa warto łączyć z jednorocznymi roślinami ozdobnymi, jak aksamitki, nasturcje, nagietki. Spełniają one funkcje nie tylko dekoracyjne, ale także odstraszają szkodniki. Poza tym warzywa nadają się do uprawy współrzędnej. Sadzone razem stanowią dekorację ogrodu.