Receptury na proste ekologiczne preparaty owadobójcze

Szkodniki należy zwalczać, ale tylko wtedy, jeżeli ich nadmiar jest rzeczywiście zagrażający życiu roślin. Jeśli zaś szkodników nie jest zbyt dużo, nie niszczmy ich niepotrzebnie i nie obawiajmy się, że obniżą one plony.

Czarny bez to roślina, którą cenili już nasi przodkowie i twierdzili, że odpędza swym zapachem różne szkodliwe owady. Odwar z tej rośliny jako ekologiczny preparat owadobójczy odstraszał gąsienice na kapustach i meszki na różnych roślinach. Jeśli nie mamy możliwości sporządzania odwaru to zapach powstający po roztarciu liści na pniu także skutecznie odstraszy owady. Można rozetrzeć, posiekać liście, wycisnąć sok i potem mazać nim drzewa i krzewy. Ustawione między krzewami w naczyniach z wodą gałązki bzu również chroniły kwiaty porzeczek przed wielkopąkowcem porzeczkowym. Gałązki bzu wtykano także w korytarze kretów w celu ich odstraszania. Zapachu bzu nie lubią także myszy. Stąd owijano nimi pnie drzew, chroniąc je w ten sposób przed obgryzaniem. Przeciw szkodnikom pojawiającym się na liściach drzew owocowych również można wykorzystać odwar z liści bzu rozcieńczony emulsją mydlaną lub też odwarami z tytoniu.

Skutecznym preparatem na rośliny zaatakowane przez gąsienice i mszyce jest preparat z terpentyny. Należy przygotować 2 l terpentyny i 6 l wody. Następnie trzeba je wymieszać, zagotować i odstawić do wystudzenia. Wiosną i latem około godziny 16 opryskiwać tym preparatem rośliny zaatakowane przez szkodniki.

Inny prosty preparat zabezpieczający kalarepę, kalafiory, kapustę przed gąsienicami i innymi różnymi owadami można przyrządzić z mydła, wody i soli. Na 2 l wody bierze się 40–50 g mydła szarego oraz ćwierć szklanki soli. Wszystkie składniki należy dokładnie wymieszać i opryskać porażone zaatakowane rośliny. Również opylanie kapusty, kalafiorów, kalarepy, brukselki, brukwi czystą mąką pszenną zniechęca niektóre owady i motyle do składania jajeczek i żerowania na roślinach.

Na bazie szarego mydła sporządzano kiedyś różne proste emulsjestosowane do zwalczania wybranych gatunków owadów. Na przykład przeciw mszycom występującym na porzeczkach, agreście i na warzywach skuteczna bywa emulsja mydlana z alkoholem. Na 10 l wody należy wziąć 300 g mydła szarego i 300 g denaturatu. Składniki należy dokładnie rozpuścić w letniej wodzie, pozostawić na 2–3 godziny i następnie opryskać rośliny. Preparatem działającym na szkodniki napowierzchniowo i przez drogi oddechowe jest emulsja mydlano-naftowa z sodą. Na 10 l wody dodaje się 200 g mydła szarego i tyle samo sody oraz 0,1 l nafty. Najpierw miesza się mydło z sodą w wodzie, a po rozpuszczeniu dolewa się powoli naftę i cały czas dokładnie miesza.

Krzemionka występująca w mączce bazaltowej nadaje m.in. twardość łodygom roślin, a w ten sposób również zabezpiecza je przed atakami chorób i szkodników. Poza tym w mączce bazaltowej jest ok. 20% tlenku glinu, po 5–10% tlenku żelaza, magnezu, wapnia, sodu. Zawiera ona także tlenki potasu, manganu, tytanu, fosfor, trójtlenek siarki, niewielkie ilości mikroelementów jak bor, chrom, miedź, cynk, molibden, nikiel, chrom, kobalt i jod. Mączka bazaltowa jest bardzo dobrym dodatkiem do gleb ciężkich i gleb piaszczystych ubogich w iły. Zaleca się ok. 15 kg na 100 m², czyli 1,5 t na 1 ha. Gdy sadzimy nowe rośliny, warto mączkę dobrze wymieszać z wierzchnią warstwą gleby. Gdy sadzimy drzewa, krzewy – warto dodać mączkę pod korzenie. Można także dodać mączkę do wzmacniających, sporządzanych z gliny, krowieńca i serwatki papek, w których macza się korzenie przed sadzeniem. Gdy uprawiamy krzewy owocowe, agrest, maliny, porzeczki mączkę warto rozsypywać wprost na krzewy. Gdy chcemy uprawiać wrażliwe i delikatne warzywa w okresie zimowym lub wczesnowiosennym w szklarni lub pod folią, np. sałaty, zioła, sadzonki wtedy warto zastosować mączkę bazaltową do gleby w formie pylistej. Zapewni to lepszy wzrost, wzmocni rośliny oraz zmniejszy ich wrażliwość na choroby grzybowe i wirusowe. Taki dodatek poprawi też aromat i smak warzyw.

Opylanie roślin mączką bazaltową ma też wadę. W podobny sposób jak szkodniki, giną też pożyteczne owady. Obsypując mączką sadzonki kapusty, chronimy je przed śmietką kapuścianą, której larwy żerują w korzeniach.

Mączka bazaltowa może także być ochroną roślin przed ślimakami. Należy nią obsypywać pierścieniem grządki lub poszczególne rośliny. Ta metoda nie jest jednak skuteczna w czasie częstych opadów deszczu.

Opylanie mączką bazaltową jest także ochroną przed chorobami grzybowymi atakującymi liście warzyw, drzew owocowych oraz krzewów ozdobnych. Opylanie mączką znacznie zwiększa ich odporność na patogeny. Można ją również wykorzystać do suchego zaprawiania wysiewanych nasion roślin. Nasiona obtacza się w pyle – najlepiej na kilka dni przed planowanym wysiewem.

Popiół drzewny to dokładnie spopielone i przesiane resztki z kominka i pieca. Mogą pochodzić także z ogniska, na których spala się ścięte zimą gałęzie oraz gałązki drzew i krzewów. Posypanie popiołem międzyrzędzi i ziemi pod krzaczkami truskawek chroni je przed szarą pleśnią. Popiół zwiększa plony tych owoców i poprawia ich smak. Warto rozsypywać go na trawnikach, będą wtedy zdrowsze i bujniejsze. Wiosną można nim obsypywać rośliny zaraz po wysadzeniu m.in. sadzonki kapusty, kalafiorów, kalarepy, pora. Zabieg ten należy co pewien czas powtórzyć, jeżeli w międzyczasie były silniejsze deszcze. Można też na zagonach poprószyć popiołem młode rośliny cebuli i innych warzyw, najlepiej wzdłuż rzędów. Popiół rozsypany wzdłuż rzędów marchwi chroni tę roślinę przed połyśnicą marchwianką. Opylanie liści drzew i krzewów ochrania je przed mszycami.

Ogrodnicy ekologiczni sypią cieniutką warstwą popiołu w rowki w grządkach przed siewem marchwi, pietruszki i innych roślin. Inny zabieg to wymieszanie przed siewem nasion z popiołem – to najprostsza naturalna zaprawa. Chroni rośliny przed chorobami grzybowymi i niektórymi szkodnikami. Dostarcza także roślinom niezbędnych minerałów. W uprawie roślin doniczkowych popiół drzewny odkaża podłoże, wiąże toksyny, zapobiega rozwojowi grzybów pleśniowych, jak również wielu szkodników. Opylanie systematyczne popiołem z drzew liściastych liści drzew, krzewów, również roślin ozdobnych i uprawnych chroni je od mszyc. Opylanie popiołem koron grusz i jabłoni chroni drzewka przed parchem. Opylanie powoduje także to, że owoce są bardziej smaczne, ich skórka staje się mocniejsza i odporniejsza na choroby. Takie owoce w czasie przechowywania nie wysychają zbyt silnie i nie gniją. Posypywanie popiołem drzewnym podłóg w przechowalniach zwiększa trwałość owoców i przedłuża ich soczystość. Rany drzew po cięciu można chronić przed chorobami grzybowymi, pokrywając je papką zrobioną z popiołu i wody lub popiołu, wody i gliny. Taka mieszanina utrudnia przenikanie patogenów i uniemożliwia rozwój grzybów.