Jak przygotować dobrej jakości biznesplan dla rolnika
Rolnicy mogą liczyć na pomoc finansową w ramach różnych programów. Każdy schemat pomocowy charakteryzują różne kryteria, jakie należy spełnić, aby otrzymać dofinansowanie. Kluczowym elementem jest jednak przejrzysty biznesplan. Jak napisać dobrej jakości biznesplan dla rolnika?
Na wstępie warto zaznaczyć, że na złożenie wniosku o dofinansowanie nie jest nigdy za późno. Obecnie można składać na przykład wnioski o przyznanie Premii dla młodych rolników (nabór od 19 czerwca do 16 sierpnia 2024 r.). Stale warto sprawdzać harmonogram naborów wniosków, który jest dostępny na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Wskazówki zawarte w artykule można wykorzystać przy sporządzeniu też innych biznesplanów dla rolnika w kolejnych schematach pomocowych.
Pobieżne zapoznanie się z zasadami przyznawania pomocy nie wystarczy, aby w krótkim czasie przygotować dokumentację wysokiej jakości. Nawet jeśli wnioskodawca spełnia wszystkie kryteria otrzymania wsparcia finansowego, jego aplikacja może zostać odrzucona właśnie w uwagi na biznesplan dla gospodarstwa. Pospiesznie i niewłaściwie przygotowany dokument przeznaczony dla gospodarstwa rolnego może bowiem być dla sprawdzających nieczytelny, wewnętrznie sprzeczny oraz niewykonalny w praktyce.
Biznesplan dla rolnika zawiera szczegółowe wyliczenia związane z przedsięwzięciem, które obejmują perspektywę długoterminową. Warto zatem zebrać w jednym miejscu podstawowe zasady, których należy przestrzegać przy sporządzaniu biznesplanu, bez względu na to, którego schematu pomocowego dany biznesplan dotyczy.
Zasady sporządzania dobrego biznesplanu dla rolnika i gospodarstwa rolnego
Zasada 1: Rolniku, sprawdź własne potrzeby
Jeszcze przed sprawdzeniem dostępnych dotacji czy premii trzeba przeanalizować, jakich inwestycji warto dokonać w gospodarstwie lub zakładzie, aby było to dla nas opłacalne w dłuższej perspektywie. Należy pamiętać, że to my szukamy odpowiednich dla nas źródeł dofinansowania, a nie dopasowujemy naszą działalność pod dostępne dotacje. Druga możliwość może wchodzić w grę jedynie wówczas, gdy częściowe dostosowanie naszych planów do zasad udzielania pomocy przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest opłacalne z uwagi na wielkość spodziewanej dotacji.
Na tym etapie dokonaj wstępnej analizy, na podstawie której będziesz wiedział:
- co chcesz nabyć lub zmodernizować;
- w jakim celu chcesz tego dokonać oraz
- w jakim czasie chcesz lub musisz tego dokonać.
Dopiero następnym krokiem będzie skonfrontowanie przedsięwzięcia z:
- dostępnymi schematami pomocowymi, a następnie
- z wymaganiami, jakie stawia dokumentacja, w tym biznesplan.
Tym samym, będziesz wiedzieć, czy warto czekać na dany nabór wniosków.
Zasada 2: Zapoznaj się z instrukcjami
Skorzystanie z gotowego formularza biznesplanu powinno opierać się o dostępne instrukcje. Ma to na celu uniknięcie błędów, które doprowadzą do żmudnych poprawek lub odrzucenia wniosku o rozwój dla gospodarstwa rolnego.
Poza tym instrukcje zawierają informację, jak należy rozumieć zastosowane w biznesplanie pojęcia, takie jak np. zaplecze rzeczowe czy zasady określania stanu technicznego maszyn. Innymi słowy – nie wypełniaj biznesplanu w oderwaniu od instrukcji. W przypadku konieczności dokonania poprawek, ich sporządzenie może nieraz zająć więcej czasu niż rzetelne zapoznanie się z instrukcją.
Zasada 3: Zachowaj przejrzystość
Biznesplan, obok rubryk, w których wpisujemy dane identyfikacyjne oraz ilościowe, zawiera również pola opisowe. To właśnie od sposobu ich wypełnienia może zależeć, czy wniosek przejdzie pozytywnie ocenę, lub ile punktów dostanie, co z kolei wpłynie na przewagę nad innymi wnioskodawcami. Zadbaj zatem o przejrzysty opis, w którym wyraźnie oddzielisz od siebie poszczególne fragmenty przedsięwzięcia (patrz przykład 3).
- dokonać modernizacji chlewni;
- dokonać zakupu maszyn rolniczych.
Modernizacja chlewni jest niezbędna, aby zmniejszyć zużycie energii elektrycznej o 15% (sposób obliczenia parametru opisano poniżej). W tym celu zostaną wykonane następujące prace:
- wymiana przewodów elektrycznych (rubryka X zestawienia rzeczowo-finansowego) – niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa oraz instalacji nowego systemu;
- (...)
Planowane do nabycia maszyny są niezbędne do przyspieszenia produkcji w gospodarstwie. W ramach tego przedsięwzięcia wnioskodawca planuje zakup:
- paszowozu (rubryka Y zestawienia rzeczowo-finansowego) – w celu szybszego podawania pasz i zyskania oszczędności czasu o 25% (sposób wyliczenia opisano poniżej),
- (…).
Zasada 4: Zachowaj spójność w biznesplanie dla rolnika
Często przyczyną braku dofinansowania jest wewnętrzna sprzeczność w dokumentacji. Dlatego też trzeba każdorazowo:
- sprawdzić biznesplan pod kątem tego, czy zawarte w nim zapisy są wzajemnie spójne;
- sprawdzić spójność biznesplanu z innymi wymaganymi dokumentami.
Taka analiza pozwoli dodatkowo zweryfikować, czy plany dotyczące inwestycji współgrają ze sobą.
Zasada 5: Zachowaj realizm
Biznesplan powinien zawierać informacje, których prawdziwość można łatwo zweryfikować. W szczególności wymóg ten odnosi się do cen towarów i usług. Jeżeli w biznesplanie założymy poniesienie wydatków nieprzystających do cen rynkowych, wówczas nie ujdzie to uwadze sprawdzających.
Wnioskodawca powinien trzymać się założeń, jakie określił w biznesplanie dotyczącym rozwoju. W tym celu warto na początku określić, czy planowane przedsięwzięcie jest wykonalne.
Jeżeli dojdziesz do wniosku, że możesz zrealizować przedsięwzięcie zgodnie z wymogami, należy po zatwierdzeniu dokumentacji do dofinansowania przestrzegać wpisanych tam założeń. Oczywiście przepisy mogą dopuszczać złożenie wniosku o zatwierdzenie zmiany zadeklarowanych w biznesplanie celów (np. z uwagi na siłę wyższą), jednak ich modyfikacja zmieniająca znacząco zakres przedsięwzięcia nie spotka się raczej z aprobatą urzędników.
W przypadku pozytywnego rozpatrzenia dokumentacji aplikacyjnej, nie należy odkładać biznesplanu na półkę, lecz stosować jego zapisy w całym okresie realizacji przedsięwzięcia.
