W zeszłym roku doszło do prawie 12 tysięcy wypadków w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Aż 45 ze skutkiem śmiertelnym. Rolnicy nie posiadają zazwyczaj statusu pracodawcy. Nie są więc zobowiązani do odbywania szkoleń bhp ani kierowania na nie zatrudnionych osób. Jak zatem dbać o bezpieczeństwo pracujących w rolnictwie?
Codzienne obowiązki związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego mogą doprowadzić do omyłkowego niedopełnienia formalności związanych z tą działalnością, w tym dotyczących ubezpieczeń społecznych rolników. Niejednokrotnie takie uchybienia mogą mieć istotny wpływ na sferę prawną rolnika, a także osób wspólnie objętych ubezpieczeniem społecznym. Warto w takich wypadkach wiedzieć, jak szybko zareagować, aby ograniczyć negatywne skutki uchybienia.
Objęcie ubezpieczeniem KRUS może powstać z mocy ustawy lub na wniosek danej osoby. Ubezpieczenie wnioskowe jest dobrowolne po spełnieniu określonych warunków oraz niewystępowaniu jednocześnie tytuł do ubezpieczenia z mocy ustawy.
Tytuły objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników
W przypadku złożenia wniosku, objęcie ubezpieczeniem KRUS następuje z chwilą wskazaną w treści wniosku. Data objęcia ubezpieczeniem wnioskowym nie może przypadać wcześniej niż na dzień złożenia wniosku. Wnioskowe ubezpieczenie rolnika nie umożliwi zatem uzyskania ochrony ubezpieczeniowej i prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych z datą wsteczną.
Do zbiorów jeszcze daleko, ale już teraz warto przenalizować możliwość skorzystania z alternatywnych form zatrudnienia pracowników do prac polowych w gospodarstwie rolnym. Z racji niespokojnych czasów, a także coraz bardziej odczuwalnego braku rąk do pracy w rolnictwie, należy rozważyć przygotowanie atrakcyjnej oferty współpracy dla przyszłych pracowników. Te rozwiązania prawne dają możliwość uzyskania ubezpieczenia dla osób pomagających przy zbiorach.
Przepisy prawne pozwalają na zgłoszenie do ubezpieczenia w KRUS pomocników rolnika. Pod tym pojęciem rozumie się pełnoletnich obywateli Polski lub cudzoziemców uprawnionych do wykonywania pracy w Polsce, którzy zawarli umowę o pomoc przy zbiorach. Pomocnikiem rolnika może być też osoba będąca rolnikiem lub małżonkiem rolnika, domownikiem prowadzącym własne gospodarstwo rolne lub wykonującym stałą pracę w gospodarstwie rolnym i z tego tytułu podlegająca równocześnie ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ponadto pomocnikiem rolnika może zostać osoba podlegająca ubezpieczeniom społecznym w ZUS bądź mająca ustalone prawo do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.
PYTANIE CZYTELNIKA: Jestem ubezpieczony w KRUS, niedługo chcę przejść na emeryturę. Niestety zapomniałem opłacić składki (minęły 3 tygodnie). Czy wystarczy, że teraz ją opłacę? Czy muszę składać jakieś wyjaśnienia? Czy mogą mnie wyrzucić z KRUS?
Skutki nieuiszczenia w terminie składki do KRUS zależą od tego, czy osoba ubezpieczona jest objęta ubezpieczeniem z mocy ustawy czy na wniosek. Przy ubezpieczeniu na wniosek regułą jest, że brak uiszczenia składki w terminie jest równoznaczne z odstąpieniem od ubezpieczenia, co skutkuje „wyrzuceniem” z KRUS. Tylko na zasadzie wyjątku od reguły ubezpieczenie w KRUS może być kontynuowane, jeżeli ubezpieczony na wniosek:
wystąpił o odroczenie terminu zapłaty przed upływem terminu do opłacenia składki albo
wykazał, że nieopłacenie składki było skutkiem siły wyższej.
Już 1 marca br. wchodzą w życie korzystne zmiany dla osób pobierających emeryturę lub rentę rolniczą z KRUS. Prezydent właśnie podpisał ustawę. Sprawdź, co się zmienia w emeryturach rolniczych.
Od 1 września 2022 r. zmieniają się kwoty miesięcznego przychodu powodujące zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń emerytalno-rentowych z KRUS.
PYTANIE CZYTELNIKA: Chciałabym zająć się uprawą mikroliści w wynajętym pomieszczeniu w mieście. Według GUS PKD tej działalności to 01.13, co sugeruje, że jest to działalność rolnicza i nie mogę jej zarejestrować w CEiDG. Czy mogę dobrowolnie ubezpieczyć się z KRUS, skoro jest to działalność rolnicza, mimo że nie posiadam pola (do prowadzenia tej działalności jest mi ono niepotrzebne)? Jeśli nie, to czy gdybym zakupiła 17 arów działki i na nim postawiła biurowy kontener na uprawę mikroliści, to KRUS mnie ubezpieczy? Albo, czy mnie ubezpieczy, gdy wydzierżawię od rodziców kilka arów działki i tam postawię kontener? Dodam, że jest to inna gmina od tej, w której mieszkam i dojeżdżałabym 3 km do „mojej pracy”. Czy raczej musiałabym zamieszkać z nimi i wtedy podlegałabym ubezpieczeniu w KRUS na wniosek? A może jedynym rozwiązaniem byłoby wydzierżawienie i uprawa ponad 1 ha ziemi, co dawałoby mi obowiązkowe ubezpieczenie w KRUS, a uprawę mikroliści prowadziłabym w wynajętym lokalu?
Prawo do emerytury rolniczej uzyska osoba podlegająca ubezpieczeniu społecznemu rolników, która poza osiągnięciem wymaganego wieku oraz po zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej (w odniesieniu do wcześniejszej emerytury rolniczej), będzie legitymować się co najmniej 25-letnim lub 30-letnim okresem podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Natomiast wypłata pełnego świadczenia emerytalnego wymaga co do zasady zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej. Na jakich zasadach przysługuje świadczenie z KRUS?
PYTANIE CZYTELNIKA: Chcę zawrzeć umowę dzierżawy ziemi o powierzchni ponad 1 ha oraz złożyć wniosek do placówki terenowej KRUS. Od kiedy obejmuje mnie ubezpieczenie w przypadku zawarcia dzierżawy w marcu, gdy zgłoszę ją po miesiącu? Wiem, że według przepisów w obu przypadkach trzeba to zrobić do 14 dni bez wezwania. Jakie przepisy to regulują?
Coraz częściej, mimo pomocy państwa, rolnicy nie otrzymują odszkodowań za zniszczone plony. Najwięcej spraw interwencyjnych zgłaszanych do Rzecznika Finansowego w zakresie ubezpieczenia upraw dotyczy zaniżania odszkodowań lub wręcz odmowy ich wypłaty. Eksperci Biura Rzecznika Finansowego dokonali analizy ponad 2000 skarg rolników i zaproponowali uszczegółowienie przepisów, a tym samym bardziej precyzyjne ustalanie wysokości odszkodowań z polis.
© Wiedza i Praktyka
Strona używa plików cookies. Korzystając ze strony użytkownik wyraża zgodę na używanie plików cookies.
