Monitoring satelitarny działalności rolniczej – czym jest i jak działa

Maciej Lipka

1 lipca 2024

Monitoring satelitarny działalności rolniczej

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi monitoring gospodarstw. Używa do tego m.in. systemu AMS (Area Monitoring System). AMS stanowi część systemu zintegrowanego, w oparciu o który ARiMR udziela dopłat unijnych dla rolników. Chodzi w tym przypadku zwłaszcza o dopłaty obszarowe, związane z gruntem i prowadzonymi uprawami. Do czego dokładnie służy AMS?

Na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 każde z państw członkowskich ma ustanowić i prowadzić zintegrowany system zarządzania i kontroli. System ten musi znaleźć zastosowanie m.in. do interwencji w formie płatności obszarowych. Działa w oparciu o elektroniczne bazy danych i systemy informacji geograficznej. Umożliwia również wymianę i integrację danych między elektronicznymi bazami danych i systemami informacji geograficznej.

ARiMR ma obowiązek obserwować gospodarstwa rolne. Obowiązek ten wiąże się z prawidłową kontrolą w związku z wnioskowaniem m.in. o płatności obszarowe. System do obserwacji nie ma na celu bezpośredniego monitorowania ludzi, a zwłaszcza ich życia prywatnego, a przy jego użyciu należy obserwować, czy gospodarstwo funkcjonuje w sposób zgodny z deklaracją rolnika.

Jak działa AMS

AMS wykorzystuje zobrazowania satelitarne, które pozyskuje z dużą częstotliwością, tj. co 3–8 dni. Taka koncepcja umożliwia prowadzenie systematycznych długookresowych obserwacji oraz analizę danych związaną z prowadzeniem działalności rolniczej.

Dzięki AMS można bez wizyty w gospodarstwie stwierdzić m.in. fakt występowania konkretnej uprawy na danym obszarze, wegetację roślin czy też zaobserwować zabiegi agrotechniczne (żniwa, orkę, koszenie). ARiMR wyjaśnia, że taką zdalną ocenę można przeprowadzić, ponieważ tereny orne na zobrazowaniach wyróżniają się kolorystyką w stosunku do terenów pokrytych roślinnością (stałą lub czasową).

AMS umożliwia przeprowadzenie analiz dla określonego, zdefiniowanego obszaru (np. działki rolnej) poprzez budowanie specjalnych wskaźników wegetacji roślin, które pozwalają potwierdzić i ocenić:

  • pokrycie obszaru roślinnością oraz

  • fazę rozwojową roślin (w określonych przypadkach).

Gwałtowne skoki ww. wskaźników świadczą bowiem o przeprowadzeniu na obserwowanym terenie czynności związanych ze zbiorem uprawy czy też przeprowadzeniem innego zabiegu agrotechnicznego (np. orki, która zmienia zarówno sposób prezentacji obszaru na zobrazowaniu jak i powoduje spadek wskaźników wegetacji roślin). Tym samym, omawiane rozwiązania pozwalają na określenie przedziału czasu, w którym nastąpiło koszenie (czy też na stwierdzenie, że koszenie nie miało miejsca).

AMS umożliwia obserwację, czy na danym obszarze doszło do koszenia, co ma związek z częstym zobowiązaniem rolników w ramach praktyk rolnośrodowiskowych i ekologicznych.

Ponadto ustalane w kolejnych okresach czasu wskaźniki wegetacji roślin układają się w czasie w wykres specyficzny dla danego gatunku rośliny. Dzięki temu, analiza kształtu i przebiegu wykresu, pozwala na rozpoznanie gatunku lub rodzaju uprawy. Rozpoznana dzięki AMS uprawa ma stanowić w przyszłości przedmiot porównania z uprawą deklarowaną na danej działce przez rolnika, w celu potwierdzenia tej deklaracji.

Ograniczenia systemowe AMS

AMS wykorzystuje ogólnodostępne, bezpłatne dane satelitarne, które posiadają małą rozdzielczość. Tym samym, rozdzielczość skutkuje niską dokładnością w terenie, co uniemożliwia analizę prowadzenia działalności rolniczej oraz ustalenie uprawy dla wszystkich działek rolnych. W związku z istniejącymi ograniczeniami, ARiMR uzupełnia czynności dokonywane z użyciem AMS, wykorzystując również inne narzędzia i usługi. W przypadku niemożliwości określenia:

  • czy na danej działce rolnej ktoś prowadzi działalność rolniczą, czy też

  • gatunku/rodzaju uprawy,

ARiMR wykorzysta inne źródła umożliwiające weryfikację interesujących ją aktywności i deklaracji.

Maciej Lipka
Maciej Lipka
specjalista w zakresie prawa pracy, pozyskiwania dotacji i ochrony danych osobowych. Z wykształcenia prawnik. Zdobył doświadczenie prowadząc własną działalność w zakresie pozyskiwania dotacji. Zajmuje się problematyką ochrony danych osobowych. Na co dzień sporządza dokumenty wymagane przez przepisy, jak i dokumenty ułatwiające codzienne funkcjonowanie organizacji

Certyfikat rzetelnosciLaur zaufaniaSMB logoTop firma