W pracy w ogrodzie b ardzo ważnym zadaniem jest wysiew nasion. Tylko które z nich nadają się do wysiania bezpośrednio do gruntu, a które trzeba zabezpieczyć przed zimnem? Na które rośliny warto zwrócić uwagę? Jeśli mamy czas oraz dysponujemy odpowiednim miejscem to uprawa roślin wyhodowanych z nasion własnego wysiewu daje wiele satysfakcji i może być także sposobem na zaoszczędzenie gotówki.
Gdzie kupić nasiona? Odpowiedź na to pytanie wydaje się być prosta – centra ogrodnicze, supermarkety czy zwykłe sklepy ogrodnicze. W przypadku poszukiwania roślin rzadkich lub hobbystycznych warto przejrzeć ofertę sklepów internetowych, specjalistycznych, gdzie wybór nasion jest rzeczywiście ogromny. Można też znaleźć tam rarytasy ogrodnicze, perełki hobbystyczne. Innym bardzo dobrym źródłem pozyskiwania nasion jest wymiana, której możemy dokonać wśród rodziny, znajomych. Możemy również skorzystać z portali społecznościowych. Korzystając z tego typu wymiany, jak sama nazwa wskazuje, musimy również zaoferować własne nasiona. Dla tych szczególnie świadomych swoich dążeń godne polecenia są banki nasion. Niezwykłą rolę oraz wagę zadań realizowanych przez Globalny Bank Nasion znajdujący się na wyspie Spitsbergen. Zapewnia on ochronę różnorodności biologicznej również roślin, które mają dla nas znaczenie historyczne czy kulturowe. Banki nasion są tworzone również przez prywatnych ludzi, instytucje czy fundacje skupione wokół ekologii. Jednym z takich ruchów jest permakultura, skierowana min. na zachowanie bioróżnorodności. Dlatego banki nasion tworzone przez ludzi profesjonalnie zajmujących się prowadzeniem gospodarstw w zgodzie z naturą są świetnym źródłem pozyskania nasion rzadszych odmian oraz spełniających wymagania ekologiczne.
Decydując się na uprawę roślin z nasion, warto zrobić listę rośliny, które chcemy w ten sposób uprawiać. Następnie pamiętajmy, że oprócz nazw warzyw czy kwiatów, które znajdą się na naszej liście powinniśmy wiedzieć, że mogą występować w wielu odmianach. Idąc zatem na zakupy, starajmy się do tego przygotować. Poczytajmy o dostępnych odmianach oraz zdecydujmy, które z nich chcemy uprawiać. Czytajmy etykiety nasion. Możemy spotkać bardzo różne informacje na różnych opakowaniach. Często ich ilość ograniczona jest do minimum, czasami jest ich dużo więcej. Warto wiedzieć, co oznaczają stosowane skróty i oznaczenia.
Nasiona zwykłe – najczęściej dostępne w sklepach. Ich zaletą jest niska cena. Niestety posiadają też wiele wad. Pakowane w papierowe opakowania bez zabezpieczenia hermetycznego narażone są często na złe warunki przechowywania. Wystawione na przeciągi lub zbytnie nasłonecznienie mogą czasami nie wykiełkować. Znacznie bezpieczniej jest kupić siew roślin w zabezpieczonych dodatkowych torebkach znajdujących się w papierowym opakowaniu. Chroni ono nasiona przed zbytnim wysuszeniem lub zawilgoceniem.
Nasiona zaprawiane i powlekane – nasiona te pokrywane są środkiem grzybobójczym zwiększającym odporność młodych roślin na czynniki chorobotwórcze, przyspieszają ich wzrost.
Nasiona otoczkowane – są oblepione lepiszczem, które jest tajemnicą producentów. Otoczka ułatwia sianie, gdyż nasiona w formie kulistej można wysiać rzadziej.
Bardzo ciekawym rozwiązaniem są nasiona na taśmach oraz arkuszach i krążkach. Te ostatnie świetnie sprawdzają się do bezpośredniego umieszczenia w donicach. Nasiona na taśmach uwalniają nas z konieczności przerywania siewek. Możemy także wśród nich znaleźć takie, które zawierają różne odmiany tej samej rośliny. Sianie tego typu nasion ma tę zaletę, że cieszymy się zbiorem danego warzywa przez długi czas. Bywają także taśmy do uprawy współrzędnej. Na taśmie znajdują się nasiona roślin różniących się długością okresu wegetacyjnego. Taśmy z nasionami świetnie nadają się do uprawy równoległej. Mają jednak jedną zasadniczą wadę. Nie możemy dopuścić do przesuszenia taśm, gdyż uniemożliwi to kiełkowanie roślin.
Czytaj więcej:
Na opakowaniu powinna się znaleźć nazwa producenta, pieczątka z numerem partii oraz terminem przydatności, waga. Bardzo często znajduje się na nich także napis: Jakość WE – zgodność wymogów upraw ze standardami zawartymi w wymaganiach Wspólnoty Europejskiej (UE). Wiele nasion posiada obecnie informację o numerze paszportu danej partii. Warunki uprawy przedstawione są zarówno w formie opisowej, jak i graficznej. Czasami pojawiają się bardzo szczegółowe znaki dotyczące odporności roślin na konkretne choroby.
Tabela. Oznaczenia na opakowaniach nasion
Lp. |
Symbol lub znak oznaczenia |
Znaczenie symbolu lub oznaczenia |
1. |
MIX |
Mieszanka roślin mających podobne zastosowania, np. na łąkę kwietną |
2. |
Informacja |
Na opakowaniach nasion zaprawianych powinna znaleźć się informacja o środkach ostrożności, których trzeba przestrzegać podczas siania i przechowywania nasion. Informacja o tym, że mamy do czynienia z nasionami otoczkowanymi lub na taśmie też zazwyczaj znajduje się na opakowaniu |
3. |
F1 lub Mieszaniec |
Odmiany powstające w wyniku krzyżowania dwóch tradycyjnych odmian dające znacznie obfitsze plony. Nasiona te są droższe |
4. |
Listek złożony z gwiazdek na zielonym tle |
Znaczek rolnictwa ekologicznego. Oprócz niego występuje również informacja „Nasiona ekologiczne” lub „Bio” |
5. |
Napis – nasiona partenokarpiczne |
Nie wymagają zapylania |
6. |
HR |
Wysoka odporność na działanie szkodników i patogenów |
7. |
IR |
Średnia odporność na działanie szkodników i patogenów |
8. |
For |
Odporność na grzyby atakujące korzenie |
9. |
Nr: 0 i Pb |
Odporność na działanie mszyc |
W zależności od warunków, jakimi dysponujemy wybrane rośliny możemy wysiać do inspektów, szklarni lub tuneli foliowych. W tym celu możemy także wykorzystać mini szklarenki oraz samodzielnie przygotowane rozsadniki, które ustawimy na parapetach. Nie zawsze jednak możemy lub chcemy wysiewać nasiona i umożliwiać im kiełkowanie w domu. Mamy wówczas alternatywę wysiewu nasion wprost do gruntu.
Rośliny wysiewane na rozsady są ciepłolubne. Do rozpoczęcia wegetacji potrzebują temperatury około 20Celsjusza, lekkiego podłoża i stałej wilgotności. Po wysianiu nasion doniczki przykrywamy folią, aby utrzymywać stałą wilgotność podłoża oraz wysoką temperaturę sprzyjającą kiełkowaniu nasion. Pamiętajmy, że kiełkowaniu nasion przeszkadza również zbyt wilgotne podłoże.
Warzywa wysiewamy do gruntu pod koniec marca, a nawet na przełomie marca i kwietnia. Termin wysiewu uzależniony jest od aktualnie panujących warunków atmosferycznych. W przypadku nagłego ochłodzenia warto zabezpieczyć siewki agrowłókniną. Rośliny wysiewane na rozsadniku na miejsce stałe przenosimy w drugiej połowie maja. Oczywiście należy zapoznać się z informacjami dotyczącymi uprawy danej rośliny znajdującymi się na opakowaniu jej nasion.
Końcowy okres zimy, czyli marzec (często jeszcze kwiecień) to też najlepszy termin do siania ziół. Większość z nich siejemy na rozsadniki. Bardzo dobrym wyjściem jest posianie nasion w niewielkich doniczkach. Kiedy osiągną już właściwe rozmiary można je przenieść do donic większych lub na miejsce stałe. Do właściwego rozwoju potrzebują dużo słońca, zatem parapety to dla nich najlepsze miejsce.
Wyboru nasion ziół musimy dokonać sami, kierując się własnymi potrzebami. Zioła to bardzo wdzięczne rośliny, które służą nie tylko do celów kulinarnych, ale też zdrowotnych. Będą także rewelacyjnym elementem dekoracyjnym skrzynek balkonowych, donic i uzupełnieniem kompozycji, nie tylko tarasowych.