podatek rolny

Jak założyć związek zawodowy rolników indywidualnych

Związek zawodowy rolników indywidualnych – zasady tworzenia i funkcjonowanie

Związek zawodowy rolników to organizacja, która może skutecznie reprezentować interesy gospodarstw indywidualnych. Jeśli rolnicy nie czują się dostatecznie chronieni przez istniejące struktury, mają prawo założyć własny związek zawodowy. Sprawdź, jak wygląda procedura rejestracji, jakie dokumenty są potrzebne i jakie uprawnienia mają takie związki.

Zarówno rolnicy indywidualni prowadzący gospodarstwo, jak i osoby im bliskie, które pracują stale wraz z nimi w tym gospodarstwie, mają prawo tworzenia i zrzeszania się w związkach zawodowych rolników indywidualnych (dalej związek) w celu ochrony swych praw i interesów zawodowych. Niewykluczone, że dane grupy rolników lepiej niż istniejące już organizacje wyczuwają swoje bieżące interesy, o które należy walczyć. Dlatego też warto wiedzieć, jak od strony formalnej prawidłowo utworzyć taki związek.

Aby założyć związek zawodowy rolników, należy powołać komitet założycielski i uchwalić statut, który następnie trzeba zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Minimalna liczba założycieli to 30 rolników (lub 10 – jeśli wszyscy mieszkają w jednej wsi). Po rejestracji związek uzyskuje osobowość prawną i może działać zgodnie ze statutem. Związek zawodowy rolników może ubiegać się o finansowanie z 1,5% podatku rolnego.

Związek zawodowy rolników indywidualnych działa w zakresie ochrony własności gospodarstw, interesów ekonomicznych i socjalnych swoich członków i ich rodzin oraz uczestniczy w działaniach na rzecz rozwoju gospodarczego oraz społecznego wsi i rolnictwa.

Z artykułu dowiesz się:
  • Kto może założyć związek zawodowy rolników? Zarówno rolnicy indywidualni, jak i osoby stale z nimi współpracujące w gospodarstwie. 
  • Jakie warunki trzeba spełnić, aby zarejestrować związek w KRS? Wymagana jest uchwała statutu i odpowiednia liczba założycieli – minimum 30 lub 10 rolników w jednej wsi. 
  • Na co związek może przeznaczyć środki z 1,5% podatku rolnego? Tylko na działalność statutową – np. reprezentację interesów rolników i działania społeczne na rzecz wsi.

Jakie grunty są zwolnione z podatku rolnego

Pytanie czytelnika: Mąż zakupił 23 ha gruntów rolnych od rodziców umową sprzedaży zawartą w kancelarii notarialnej. Czy powinien być w urzędzie gminy zwolniony z podatku od gruntów rolnych?

Katalog gruntów zwolnionych od podatku rolnego jest zawarty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku rolnym i obejmuje:

  1. użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych;

  2. grunty położone w pasie drogi granicznej;

  3. grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją – w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich;

  4. grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:

  • będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży (z wyjątkami, o których poniżej w pkt V),

  • będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,

  • wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie;

  1. grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków – na okres 5 lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania;

  2. grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia – na 1 rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów;

  3. grunty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej, z tym że zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha – na okres nie dłuższy niż 3 lata, w stosunku do tych samych gruntów;

  4. użytki ekologiczne;

  5. grunty zajęte przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę;

  6. grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach;

  7. grunty wpisane do rejestru zabytków, pod warunkiem ich zagospodarowania i utrzymania zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

  8. grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy:

  • osiągnęli wiek emerytalny.

  • są inwalidami zaliczonymi do I albo II grupy,

  • są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

  • są osobami całkowicie niezdolnymi do pracy w gospodarstwie rolnym albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji;

  1. grunty na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy z 13 grudnia 2013 o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2017, poz. 2176).

Z artykułu dowiesz się:
  • Czy zwolnienie z podatku rolnego jest ograniczone w czasie?
  • Czy istnieją wyłączenia od zwolnienia spod opodatkowania nabytych gruntów?
  • Co się dzieje po upływie okresu zwolnienia?

Jak przekazać 1,5% podatku rolnego na rzecz związku zawodowego

Od 2024 roku możliwe jest finansowanie rolniczych organizacji związkowych poprzez przekazywanie im części należnego podatku rolnego przez opłacające go podmioty. Mechanizm wspierania tych jednostek jest podobny do tego, który od wielu lat funkcjonuje na gruncie przepisów o PIT w odniesieniu do organizacji pożytku publicznego.

Dnia 1 stycznia 2024 r. weszła w życie nowelizacja przepisów, istotna z punktu widzenia podatników opłacających podatek rolny. Dokonano jej mocą ustawy z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa nowelizująca). W ramach wprowadzonych zmian wspomniani podatnicy uzyskali nowe możliwości pieniężnego wspierania niektórych reprezentujących ich podmiotów, zaś podmioty te – w zakresie finansowania swojej działalności.

Wsparcia można będzie udzielać poprzez przekazywanie tym podmiotom 1,5% należnego podatku rolnego. Będzie to się odbywać na podobnych zasadach, jak przekazywanie 1,5% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP), praktykowane na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednak zauważyć, że na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli ustawy o PIT) jej przepisów zasadniczo nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej. Wyjątek stanowią przychody z działów specjalnych produkcji rolnej. Dlatego większość rolników indywidualnych opłaca wskazany wcześniej podatek rolny, zamiast PIT.

Celem zmian, o których była mowa, jest przede wszystkim umożliwienie finansowania rolniczych organizacji związkowych. W uzasadnieniu projektu nowelizacji podkreślono, że poza dofinansowaniem kosztów związanych z uczestnictwem związków zawodowych rolników indywidualnych w strukturach ponadnarodowych, działalność statutowa tych organizacji nie jest wspierana ze środków publicznych. Mogą one co prawda określić w swoich statutach źródła finansowania, ale są one niezależne od środków publicznych. Był to dotychczas poważny problem dla tego typu organizacji. Autorzy wspomnianych zmian liczą na to, że uzyskanie przez te organizacje dodatkowego źródła finansowania spowoduje ich większą aktywność, jak również większe zainteresowanie rolników, aby przystępować do struktur związkowych.

Z artykułu dowiesz się:
  • Jakie jest krąg uprawnionych?
  • W jakim terminie trzeba złożyć wniosek o przekazanie 1,5% podatku rolnego na rzecz związku zawodowego?
  • Czy zmiany dotyczą rozliczania nadpłat?
1,5% podatku rolnego na rzecz związku zawodowego.

Jak przekazać 1,5% podatku rolnego na rzecz związku zawodowego

Od 2024 roku możliwe jest finansowanie rolniczych organizacji związkowych poprzez przekazywanie im części należnego podatku rolnego przez opłacające go podmioty. Mechanizm wspierania tych jednostek jest podobny do tego, który od wielu lat funkcjonuje na gruncie przepisów o PIT w odniesieniu do organizacji pożytku publicznego.

Dnia 1 stycznia 2024 r. weszła w życie nowelizacja przepisów, istotna z punktu widzenia podatników opłacających podatek rolny. Dokonano jej mocą ustawy z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa nowelizująca). W ramach wprowadzonych zmian wspomniani podatnicy uzyskali nowe możliwości pieniężnego wspierania niektórych reprezentujących ich podmiotów, zaś podmioty te – w zakresie finansowania swojej działalności.

Wsparcia można będzie udzielać poprzez przekazywanie tym podmiotom 1,5% należnego podatku rolnego. Będzie to się odbywać na podobnych zasadach, jak przekazywanie 1,5% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP), praktykowane na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednak zauważyć, że na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli ustawy o PIT) jej przepisów zasadniczo nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej. Wyjątek stanowią przychody z działów specjalnych produkcji rolnej. Dlatego większość rolników indywidualnych opłaca wskazany wcześniej podatek rolny, zamiast PIT.

Celem zmian, o których była mowa, jest przede wszystkim umożliwienie finansowania rolniczych organizacji związkowych. W uzasadnieniu projektu nowelizacji podkreślono, że poza dofinansowaniem kosztów związanych z uczestnictwem związków zawodowych rolników indywidualnych w strukturach ponadnarodowych, działalność statutowa tych organizacji nie jest wspierana ze środków publicznych. Mogą one co prawda określić w swoich statutach źródła finansowania, ale są one niezależne od środków publicznych. Był to dotychczas poważny problem dla tego typu organizacji. Autorzy wspomnianych zmian liczą na to, że uzyskanie przez te organizacje dodatkowego źródła finansowania spowoduje ich większą aktywność, jak również większe zainteresowanie rolników, aby przystępować do struktur związkowych.

Z artykułu dowiesz się:
  • Jakie jest krąg uprawnionych?
  • W jakim terminie trzeba złożyć wniosek o przekazanie 1,5% podatku rolnego na rzecz związku zawodowego?
  • Czy zmiany dotyczą rozliczania nadpłat?
Zwolnienie z podatku rolnego

Jakie grunty są zwolnione z podatku rolnego

Pytanie czytelnika: Mąż zakupił 23 ha gruntów rolnych od rodziców umową sprzedaży zawartą w kancelarii notarialnej. Czy powinien być w urzędzie gminy zwolniony z podatku od gruntów rolnych?

Katalog gruntów zwolnionych od podatku rolnego jest zawarty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku rolnym i obejmuje:

  1. użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych;

  2. grunty położone w pasie drogi granicznej;

  3. grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją – w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich;

  4. grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:

  • będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży (z wyjątkami, o których poniżej w pkt V),

  • będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,

  • wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie;

  1. grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków – na okres 5 lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania;

  2. grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia – na 1 rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów;

  3. grunty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej, z tym że zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha – na okres nie dłuższy niż 3 lata, w stosunku do tych samych gruntów;

  4. użytki ekologiczne;

  5. grunty zajęte przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę;

  6. grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach;

  7. grunty wpisane do rejestru zabytków, pod warunkiem ich zagospodarowania i utrzymania zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

  8. grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy:

  • osiągnęli wiek emerytalny.

  • są inwalidami zaliczonymi do I albo II grupy,

  • są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

  • są osobami całkowicie niezdolnymi do pracy w gospodarstwie rolnym albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji;

  1. grunty na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy z 13 grudnia 2013 o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2017, poz. 2176).

Z artykułu dowiesz się:
  • Czy zwolnienie z podatku rolnego jest ograniczone w czasie?
  • Czy istnieją wyłączenia od zwolnienia spod opodatkowania nabytych gruntów?
  • Co się dzieje po upływie okresu zwolnienia?
Podatek rolny

Jakie są skutki przedawnienia podatku rolnego?

Uiszczanie podatku rolnego jest jednym z najważniejszych obowiązków wielu rolników. Ciąży na nich na podstawie przepisów obowiązującego prawa. Może się jednak zdarzyć, że organ podatkowy nie będzie mógł się domagać od podatnika jego zapłaty. Nawet wtedy, jeśli rolnik nie korzysta ze zwolnień od tego podatku. Sprawdź, w jakich dokładnie okolicznościach?

Zasady opłacania podatku rolnego zostały uregulowane w ustawie z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (dalej: ustawa). Zgodnie z jej przepisami opodatkowaniu tym podatkiem podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Podatek rolny ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych (w tym spółkach) niemających osobowości prawnej będących m.in.:

  • właścicielami gruntów,

  • posiadaczami samoistnymi gruntów,

  • użytkownikami wieczystymi gruntów,

  • posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego (w określonych w ustawie przypadkach).

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku rolnym?

Obowiązek podatkowy w podatku rolnym powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Będzie to na przykład:

  • powstanie tytułu prawnego do gruntów lub
  • objęcie gruntów w posiadanie.

Wygasa natomiast ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek (art. 6a ustawy).

Przykład: Podatnik nabył grunty rolne 18 listopada 2022 r. W tym przypadku obowiązek podatkowy w podatku rolnym powstał od 1 grudnia 2022 r.

Organem podatkowym właściwym w sprawie podatku, o którym mowa, jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Z artykułu dowiesz się:
  • Kiedy nastąpi przedawnienie prawa do wydania decyzji?
  • Jakie są skutki przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku rolnym?
  • Kiedy bieg przedawnienia zobowiązania podatkowego zostanie przerwany?

Certyfikat rzetelnosciLaur zaufaniaSMB logoTop firma