Zalesianie gruntów rolnych – dla kogo wsparcie

Pomoc na założenie uprawy leśnej przyznawana jest w formie wsparcia na wykonanie zalesienia zgodnie z wymogami planu zalesienia oraz zabezpieczenia uprawy leśnej przed zniszczeniem.

O dofinansowanie mogą ubiegać się:

• osoby fizyczne,

• osoby prawne,

• jednostki samorządu terytorialnego, a także jednostki organizacyjne gmin, powiatów czy województw.

Wnioskujący muszą być właścicielami lub współwłaścicielami gruntu przeznaczonego pod zadrzewienie, muszą zobowiązać się do wykonania zadrzewienia tworzącego zwarty obszar powiązany gospodarczo lub przyrodniczo o powierzchni od 10 do 50 arów, w ramach jednego wniosku.

Zabezpieczenie drzew i krzewów przed zniszczeniem może być w formie:

• ogrodzenia 2-metrową metalową siatką,

• 3 palików,

• repelentów,

• osłonek,

• wełny owczej.

Rolnik albo jednostka terytorialna ubiegający się o przyznanie wsparcia powinni:

1. zobowiązać się do wykonania zalesienia gruntu zgodnie z wymogami planu zalesienia, a gdy jest to określone w planie zalesienia – do wykonania również jego ogrodzenia siatką metalową o wysokości co najmniej 2 metrów lub zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów 3 palikami, repelentami, osłonkami lub wełną owczą;

2. uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego wykonania zalesienia – w przypadku gdy planowane wykonanie zalesienia jest przedsięwzięciem, którego realizacja wymaga uzyskania takiej decyzji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2022 r. poz. 1029 ze zm.).

Obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dotyczy zalesień planowanych na:

1. gruntach ornych o powierzchni powyżej 20 ha,

2. gruntach z sukcesją naturalną i sadach, położonych na formach ochrony przyrody takich jak:

• parki narodowe lub ich otulinie;

• rezerwaty przyrody lub ich otulinie;

• parki krajobrazowe lub ich otulinie;

• obszary chronionego krajobrazu;

• obszary Natura 2000;

• użytki ekologiczne;

• zespoły przyrodniczo-krajobrazowe.

Grunty, do których może zostać przyznane wsparcie na zalesienie to grunty:

1. wykazane w ewidencji gruntów i budynków jako grunty rolne;

2. użytkowane jako grunty orne lub sady lub grunty z sukcesją naturalną (wsparcie na zalesianie gruntów z sukcesją naturalną przysługuje, jeżeli na tych gruntach, zgodnie z planem zalesienia, jest wymagane wykonanie zalesienia);

3. przeznaczone do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu – gdy zalesianie tych gruntów nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a w przypadku braku tego planu oraz tego studium – gdy te grunty zostały przeznaczone do zalesienia w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

4. o powierzchni nie mniejszej niż 0,1 ha oraz nie większej niż 40 ha;

5. o szerokości większej niż 20 m (nie dotyczy gruntów graniczących z lasem lub obszarem zalesionym);

6. stanowiące własność podmiotu ubiegającego się o przyznanie wsparcia albo własność jego małżonka;

7. położone poza obszarami Natura 2000 lub obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, parków narodowych lub obszarami ich otulin, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne odpowiednio z planami ochrony albo planami zadań ochronnych albo z celami ochrony tych obszarów.

8. położonych poza:

• obszarami Natura 2000, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne z planami ochrony albo planami zadań ochronnych tych obszarów, a w przypadku braku sporządzenia tych planów – z celami ochrony tych obszarów,

• obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych lub parków narodowych lub obszarami ich otulin, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne z celami ochrony tych obszarów.

Rolnicy ubiegający się o wsparcie na zalesienie są zobligowani, jeszcze przed złożeniem wniosku o przyznanie wsparcia na zalesienie, do złożenia wniosku o sporządzenie planu zalesienia do Nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.

W tej interwencji ważna jest również liczba sadzonek użytych do zalesienia – została ona precyzyjnie określona i jest uzależniona od gatunku wykorzystanego do zalesienia np. dla sosny wynosi od 8 tys. do 10 tys. szt./ha, dla dębu lub buka – od 6 tys. do 8 tys. szt./ha.

W kolejnych latach, do posadzonego lasu, właściciel będzie mógł ubiegać się o:

• premię pielęgnacyjną – przez 5 lat;

• premię zalesieniową – przez 12 lat.

Tabela 1. Premia pielęgnacyjna i zalesieniowa

Pomoc ma formę ryczałtu. Wsparcie na zalesianie przyznawane jest jednorazowo za wykonanie zalesienia gruntów rolnych oraz za jego zabezpieczenie przed zniszczeniem drzew lub krzewów.

Stawki na zalesienie i ich ochronę zostały określone ryczałtowo na 1 ha lub na metr bieżący. Są zróżnicowane w zależności od ukształtowania terenu oraz rodzaju materiału użytego do zabezpieczenia drzewek przed zniszczeniami.

Tabela2. Wysokość stawek pomocy finansowej w ramach interwencji objętych planem strategicznym dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027 w ramach wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych oraz płatności w ramach interwencji związanych ze środowiskiem, klimatem i innych zobowiązań w dziedzinie zarządzania

1. za grunty o nachyleniu terenu powyżej 12°, rozumie się grunty, gdy przynajmniej część terenu na tych gruntach ma nachylenie powyżej 12°;

2. obejmuje powierzchnię pod nasadzeniami drzew lub krzewów oraz obszar, na którym jest prowadzona działalność rolnicza.