Płatności dla małych gospodarstw w formie ryczałtu

Jak wynika z obserwacji ministerstwa, mniejsze gospodarstwa do 5 ha w małym stopniu korzystają z ekoschematów. W tej grupie korzysta z nich tylko około 20% rolników. Dlatego Rada Ministrów na wniosek ministra rolnictwa podjęła decyzję o wprowadzeniu płatności dla tych gospodarstw w postaci ryczałtu.

Planuje się, że płatność ta będzie:

• dobrowolna;

• przejściowa – realizowana tylko w 2023 r. (ze względu na trudności związane z pierwszym rokiem przyznawania dopłat bezpośrednich na nowych zasadach – gospodarstwa najmniejsze, a więc w przeważającej większości gospodarstwa rodzinne, zyskają dodatkowy czas na przygotowanie się i dostosowanie swoich gospodarstw do nowych wymagań związanych ze wsparciem realizowanym na nowych zasadach wynikających z Planu Strategicznego – w szczególności z ekoschematami);

• przyznawana do gospodarstw posiadających do 5 ha UR;

• przyznawana na podstawie żądania (oświadczenia) złożonego od 1 do 31 sierpnia 2023 r.;

• skierowana do rolników, którzy już złożyli wnioski o przyznanie takich płatności na 2023 rok (na podstawie dotychczasowych przepisów) i tylko jeżeli uzyskiwali wsparcie w poprzednim roku (lub są następcami prawnymi takich rolników).

Kwota wsparcia wyniesie 225 EUR/ha.

Stawka ta przewyższa łączny poziom dwóch najpowszechniej stosowanych płatności bezpośrednich, tj.:

• podstawowego wsparcia dochodów oraz

• płatności redystrybucyjnej,

dzięki czemu rozwiązanie to zachęci znaczną część małych gospodarstw do skorzystania z tej płatności.

Rolnik korzystający z płatności dla małych gospodarstw będzie mógł się ubiegać również o przejściowe wsparcie krajowe (finansowane z budżetu krajowego), tj. Uzupełniającą Płatność Podstawową lub płatność niezwiązaną do tytoniu.

Jednocześnie w celu zrekompensowania zmniejszenia stawki podstawowego wsparcia dochodów wynikającego z wprowadzenia płatności dla małych gospodarstw, pula środków na realizację Uzupełniającej Płatności Podstawowej zostanie zwiększona do maksymalnego poziomu dopuszczonego przepisami (w 2023 roku pula środków zwiększy się o ok. 70 mln EUR (ok. 311,8 mln PLN), ogółem w latach 2023–2027 zwiększenie to wyniesie ok. 190,4 mln EUR (ok. 847,2 mln PLN).

Zaproponowane zmiany są odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez rolników i organizacje rolnicze, dotyczące uproszczenia systemu płatności bezpośrednich. Przyczynią się również do zwiększenia dostępności wsparcia dla producentów, co ma szczególne znaczenie w pierwszym roku wdrażania nowej WPR na lata 2023–2027. W konsekwencji wpłyną także na poprawę trudnej sytuacji rolników wynikającą z kryzysu wywołanego wojną w Ukrainie.

Skorzystanie ze zmiany będzie możliwe po złożeniu przez rolnika stosownych dokumentów (żądania, wniosku, zmian do wniosku) od 1 do 31 sierpnia 2023 r.

Uwaga! 20 czerwca 2023 r. Polska wystąpiła dopiero do KE w wnioskiem o dokonanie zmian w Planie Strategicznym. Zmiany zostaną wdrożone jeszcze w tym roku, ale dopiero po uzyskaniu pozytywnej decyzji KE.