sałata

Była spożywana i uprawiana już w starożytnym Rzymie, Grecji i Egipcie. Izraelici spożywali ją w święto Paschy, jako jedną z obowiązkowych potraw. W Europie Zachodniej pojawiła się dopiero w czasach średniowiecznych. W XVI wieku trafiła do uprawy w Niemczech, Holandii i Anglii, natomiast we Francji stosowano ją jako roślinę leczniczą, podawaną na niestrawność, artretyzm i choroby oczu. Do Polski trafiła prawdopodobnie ze wszystkimi warzywami sprowadzonymi przez królową Bonę, jednak nie przypadła ona wtedy do gustu Polakom. Od XVI wieku zaczęto w uprawie endywii stosować zabieg bielenia, który powodował lepszy smak tej rośliny. Obecnie jest ona bardzo popularna i chętnie spożywana we Włoszech, Francji, Niemczech, USA i Hiszpanii.

Odmiany endywii 

Endywia to roślina jednoroczna, która jest spokrewniona z cykorią sałatową, chociaż z wyglądu i użytkowania bardziej przypomina sałatę. Jej system korzeniowy jest słabo rozwinięty, a liście są zebrane w rozetę albo tworzą luźną główkę. Wykazuje ona dużą różnorodność pod względem kształtu, wielkości, barwy i faktury liści. W zależności od ich budowy wyróżnia się dwie odmiany botaniczne:

• eskariola (C.endivia L.var.latifolium), nazywana endywią szerokolistną, batawską lub „batavian” – ma mocno faliste, szerokie liście o gładkiej powierzchni i ząbkowanym brzegu,

• endywia kędzierzawa (C.endivia L.var.crispum Heigi), nazywana mchową, fryzyjską albo „frisee”, której liście są węższe, kędzierzawe, głęboko powcinane i mocno postrzępione.

Różnią się między sobą tym, że eskariola zawiera więcej witaminy C, natomiast kędzierzawa jest bogatsza w karotenoidy, fosfor, potas i magnez. Barwa liści endywii jest również różnorodna, mogą być jasno- lub ciemnozielone, są też odmiany o brunatnym lub brunatnoczerwonym zabarwieniu. Pędy kwiatostanowe osiągają wysokość 50–130 cm, są to koszyczki o barwie białej bądź niebieskiej.