Boćwina
Uprawa buraka liściowego – wartości odżywcze, choroby i zbiór
Zbiór buraka liściowego trwa od końca czerwca – w uprawie wiosennej i końca września – w uprawie jesiennej. Mimo wielu zalet może wykazywać tendencję do gromadzenia nadmiernej ilości azotanów w liściach. Jest to ściśle związane z warunkami pogodowymi, szczególnie z długością dnia w trakcie uprawy. Jakie są wartości odżywcze buraka? Na które szkodniki szczególnie uważać w uprawie buraka liściowego?
Wartości odżywcze i prozdrowotne buraka liściowego
Burak liściowy jest warzywem zawierającym więcej suchej masy niż inne warzywa liściowe. W blaszkach liściowych stwierdzono od 13,5 do 15,7% suchej masy, a w ogonkach liściowych aż 7,5–10,0%. W suchej masie oznaczono nawet do 25% białka, 3% weglowodanów i 1% błonnika. Oprócz powyższych w 100 g świeżych liści znajdują się duże ilości witaminy C (39–55 mg) i wapnia (do 103 mg), które są odpowiednio trzy i dwa razy większe niż w buraku ćwikłowym. Liście i ogonki buraka liściowego zawierają także:
-
1,8 mg żelaza,
-
81 mg magnezu,
-
3,3–3,6 mg betakarotenu,
-
11 mg luteiny i zeaksantyny,
-
0,99 mg witaminy B6,
-
1,89 mg witaminy E,
-
aż 830 mikrogram witaminy K oraz
-
małe ilości witaminy B1 i B2.
Blaszki liściowe są bardziej zasobne w magnez i fosfor, natomiast ogonki liściowe zawierają więcej potasu i wapnia. Burak liściowy jest warzywem o wysokiej zawartości antyoksydantów, przy czym bardziej wartościowe są pod tym względem blaszki i ogonki liściowe o czerwonym zabarwieniu. To warzywo lekkostrawne i dobrze przyswajalne, w 100 g świeżych liści jest tylko 29 kcal. Można go polecić w diecie starszych ludzi i dzieci.
Boćwina dzięki zawartej w niej betainie, wspomaga oczyszczanie organizmu i funkcjonowanie wątroby. Burak liściowy zawiera również rutynę i kwercetynę, które biorą udział we wzmacnianiu i zwiększaniu elastyczności naczyń krwionośnych.
- Jakie szkodniki atakują buraka liściowego?
- Jakie odmiany buraka liściowego warto wybrać?
- W jaki sposób przechowywać boćwinę?
Uprawa buraka liściowego – wartości odżywcze, choroby i zbiór
Zbiór buraka liściowego trwa od końca czerwca – w uprawie wiosennej i końca września – w uprawie jesiennej. Mimo wielu zalet może wykazywać tendencję do gromadzenia nadmiernej ilości azotanów w liściach. Jest to ściśle związane z warunkami pogodowymi, szczególnie z długością dnia w trakcie uprawy. Jakie są wartości odżywcze buraka? Na które szkodniki szczególnie uważać w uprawie buraka liściowego?
Wartości odżywcze i prozdrowotne buraka liściowego
Burak liściowy jest warzywem zawierającym więcej suchej masy niż inne warzywa liściowe. W blaszkach liściowych stwierdzono od 13,5 do 15,7% suchej masy, a w ogonkach liściowych aż 7,5–10,0%. W suchej masie oznaczono nawet do 25% białka, 3% weglowodanów i 1% błonnika. Oprócz powyższych w 100 g świeżych liści znajdują się duże ilości witaminy C (39–55 mg) i wapnia (do 103 mg), które są odpowiednio trzy i dwa razy większe niż w buraku ćwikłowym. Liście i ogonki buraka liściowego zawierają także:
-
1,8 mg żelaza,
-
81 mg magnezu,
-
3,3–3,6 mg betakarotenu,
-
11 mg luteiny i zeaksantyny,
-
0,99 mg witaminy B6,
-
1,89 mg witaminy E,
-
aż 830 mikrogram witaminy K oraz
-
małe ilości witaminy B1 i B2.
Blaszki liściowe są bardziej zasobne w magnez i fosfor, natomiast ogonki liściowe zawierają więcej potasu i wapnia. Burak liściowy jest warzywem o wysokiej zawartości antyoksydantów, przy czym bardziej wartościowe są pod tym względem blaszki i ogonki liściowe o czerwonym zabarwieniu. To warzywo lekkostrawne i dobrze przyswajalne, w 100 g świeżych liści jest tylko 29 kcal. Można go polecić w diecie starszych ludzi i dzieci.
Boćwina dzięki zawartej w niej betainie, wspomaga oczyszczanie organizmu i funkcjonowanie wątroby. Burak liściowy zawiera również rutynę i kwercetynę, które biorą udział we wzmacnianiu i zwiększaniu elastyczności naczyń krwionośnych.
- Jakie szkodniki atakują buraka liściowego?
- Jakie odmiany buraka liściowego warto wybrać?
- W jaki sposób przechowywać boćwinę?
Boćwina – zapomniane warzywo. Przekonaj się, dlaczego warto wrócić do jej uprawy
Boćwina nie jest wynalazkiem ostatnich lat, lecz zapomnianym warzywem, które teraz, z racji swoich właściwości, powinno wracać na nasze stoły i do naszych ogródków i upraw. Nie jest w Polsce zbyt popularna, zainteresowaniem cieszy się jedynie wśród niewielu właścicieli działek, którzy amatorsko uprawiają ją na swoim kawałku ziemi. Młode liście są niezwykle miłe dla oka dzięki różnokolorowym ogonkom i mogą stanowić piękną dekorację rabat kwiatowych. Co więcej, dosyć łatwo się ją uprawia, a w dodatku odwdzięcza nam się wybornym smakiem i ogromnymi zasobami cennych dla zdrowia składników. Takie buraki niewątpliwie warto posiadać w domowym warzywniku i włączyć do uprawy!
Burak liściowy (Beta vulgaris L. var. cicla L.), znany jako boćwina, kapusta rzymska bądź burak szpinakowy jest w Polsce mało znanym warzywem. Z uwagi na zbliżoną nazwę często bywa mylony z młodymi liśćmi buraka ćwikłowego – botwiną.
Ten od dawna uprawiany gatunek warzywa znany był wcześniej niż burak ćwikłowy, zwany czasem z niemiecka Mangold, był już spożywany przez starożytnych Greków i Rzymian. Pochodzi z obszarów leżących nad Morzem Śródziemnym, a w Polsce był rozpowszechniony już w epoce przedpiastowskiej, gdzie dostał się za pośrednictwem ludności z Rusi.
Jakie są zalety buraka liściowego? Zaletą tej powszechne uprawianej i spożywanej rośliny we Francji, Niemczech, Szwajcarii i USA jest to, że rośliny te nie tracą swych właściwości w ciągu upalnego lata, dlatego mogą być w tym czasie użytkowane i spożywane, urozmaicając jadłospis i zastępując liście szpinaku.
Boćwiny, mimo że jest warzywem liściowym, nie podaje się na surowo. Blaszki liściowe można spożywać po ugotowaniu w dużej ilości osolonej wody, podobnie jak szpinak, lebiodę, portulakę, natomiast ogonki liściowe – z bułką tartą przyrumienioną na maśle. Jak również z majonezem lub sosem majonezowym w różnego rodzaju sałatkach. Liście w smaku przypominają szpinak, łodyżka jednak smakuje jak kalarepka. Można ją przygotowywać na wiele sposobów, dusić, zapiekać, gotować na parze. Można również przyrządzić z boćwiny wiele innych potraw, podobnie jak ze szpinaku czy szparagów.
Nadaje się do mrożenia, więc warto zrobić zapas, by nawet zimą przyrządzać z niej pyszne i zdrowe zupy oraz sałatki.
Wartość odżywcza boćwiny to głównie wysoka zawartość białka, dochodząca do 25% w suchej masie, czyli dwa razy więcej niż w korzeniach buraka ćwikłowego. Jest ono przy tym bardziej wartościowe, gdyż jego wchłanianie i wykorzystanie w organizmie wspiera solidna dawka prowitaminy A. Boćwina dostarcza też węglowodanów złożonych, dlatego bez obawy mogą ją jadać diabetycy, których od buraków ćwikłowych odstraszają znaczne ilości cukrów prostych. Burak liściowy zawiera cenne dla zdrowia składniki mineralne, ma działanie alkalizujące, ponadto dostarcza organizmowi dużych ilości karotenu. Inne zalety boćwiny to duża zawartość potasu, żelaza i wapnia oraz witamin: prowitaminy A, a także B1, B2 oraz C. Jest też dobrym źródłem kwasu foliowego i błonnika. Nie bez znaczenia jest też niska wartość kaloryczna tego warzywa, która waha się w granicach 14–17 kcal na 100 gramów liści i ogonków. Cały ten zestaw dobrodziejstw sprawia, że boćwinę można zaliczyć do roślin leczniczych. Zalecana jest nie tylko diabetykom, ale także kobietom w ciąży, osobom z problemami trawiennymi (zaparcia, wzdęcia, zgaga), zagrożonym anemią i miażdżycą, a także walczącym ze zbędnymi kilogramami. Badania potwierdziły też, że boćwinę powinni jadać wszyscy, którzy czują się przepracowani, zestresowani i trudno im się skupić. Oprócz tego pomoże ona zarówno dzieciom, jak i osobom starszym, którzy są mało odporni na infekcje.
- Jakie wymagania uprawowe ma burak liściowy?
- Kiedy siać boćwinę?
- Jakie choroby i szkodniki występują na boćwinie?
