choroby bydła
Przyczyny hipokalcemii u krów
Hipokalcemia u krów to obniżenie stężenia wapnia (Ca) w płynach ustrojowych poniżej normy. Pomimo rosnącej świadomości hodowców i dużej liczby badań oraz zabiegów profilaktycznych w dalszym ciągu jest znaczącym problemem w stadach bydła mlecznego. Według danych statystycznych około 5–10% wszystkich stad krów dotkniętych jest klinicznymi objawami hipokalcemii, a dane literaturowe wskazują, że czasami odsetek ten osiąga ponad 34%. Dlaczego tak się dzieje?
Hipokalcemia u krów występuje w dwóch formach:
-
klinicznej opisywanej najczęściej jako porażenie poporodowe lub
-
w postaci podklinicznej, która charakteryzuje się nietypowymi zmianami w różnych układach i narządach; dotyka ona najczęściej krów wysokowydajnych, starszych oraz nieprawidłowo karmionych.
Rola i regulacja wapnia w organizmie
Według ogólnoświatowych norm stężenie wapnia we krwi u zdrowych krów mlecznych wynosi od 2,1 do 2,5 (3,03) mmol/l. Pierwiastek ten jest podstawowym składnikiem budulcowym biorącym udział w tworzeniu tkanki kostnej, w pracy mięśni szkieletowych i w procesie keratynizacji rogu racicowego. Ponadto pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu komórek w całym organizmie. Zaangażowany jest w wiele procesów komórkowych m.in. w przewodnictwie impulsów nerwowych, przepuszczalności błon komórkowych, krzepnięciu krwi, utrzymaniu ciśnienia osmotycznego i stabilizacji pH w tkankach, a także aktywacji rozwoju zarodkowego. Około 98% wapnia znajduje się w kościach, a tylko 2% w płynach ustrojowych. Organizm każdego dnia traci dużą ilość wapnia, a w przypadku krów mlecznych w 1 kg mleka krowa oddaje 1180 mg wapnia. Dlatego też, ważne jest poznanie regulacji homeostazy wapnia w organizmie.
- Do czego prowadzi niedobór wapnia w organizmie?
- Co robić, żeby uniknąć hipokalcemii?
Objawy i leczenie choroby niebieskiego języka
Choroba niebieskiego języka ( Bluetongue ) jest zakaźną chorobą przeżuwaczy domowych i dzikich (zapadają na nią owce, kozy, bydło, sarny, jelenie, łosie, antylopy, wielbłądy, słonie). Choroba jest wywołana przez wirus z rodzaju Orbivirus ( Reoviridae ). Co istotne, zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, a poprzez owady kłująco-ssące z rzędu muchówek ( Culicoides ) oraz poprzez krew lub nasienie. W Polsce choroba zwalcza się z urzędu. Jakie są jej objawy?
Choroba niebieskiego języka (BTD) została pierwszy raz opisana na terenie Afryki Południowej pod koniec XVIII wieku u owiec merynosów importowanych z Europy. Wirus rozprzestrzeniał się prawie na wszystkich kontynentach, nie pomijając Europy. Pierwsze przypadki w Europie zanotowano na Cyprze w 1924 roku. W Polsce kliniczna postać choroby BTD nie była dotychczas odnotowana, co potwierdziły przeprowadzone w 2007 roku badania serologiczne na próbie kóz, które nie wykazały obecności przeciwciał przeciw temu wirusowi. Jednakże obecność tych przeciwciał oraz sam materiał genetyczny wirusa wykrywano wielokrotnie u zwierząt importowanych po 2006 roku do Polski (zarówno u bydła, jak i u owiec).
Etiologia i patogeneza BTD
Choroba niebieskiego języka jest zakaźną chorobą wywoływaną przez wirus z rodzaju Orbivirus (Reoviridae). Dotychczas stwierdzono 24 serotypy wirusa (BTV1–BTV24). Kompletne wiriony mają średnicę około 69 nm i posiadają dwuwarstwowy kapsyd.
Do zakażenia wirusem BTD dochodzi głównie w wyniku ukłucia zwierzęcia przez owady Culicoides. Zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, jednak udowodniono, że zarówno serotypy 8,1 oraz 2 wirusa mogą przenikać przez łożysko i prowadzić do zakażenia płodu u owiec. U kóz wykazano, że serotyp 8 może przenikać przez łożysko we wczesnym okresie ciąży (ok. 60 dnia ciąży).
- Jakie są objawy kliniczne choroby niebieskiego języka?
- Jakie są objawy w ciężkim przebiegu BTD?
- Jak rozpoznać BTD?
Objawy i leczenie choroby niebieskiego języka
Choroba niebieskiego języka (Bluetongue virus) jest zakaźną chorobą przeżuwaczy domowych i dzikich (zapadają na nią owce, kozy, bydło, sarny, jelenie, łosie, antylopy, wielbłądy, słonie). Choroba jest wywołana przez wirus z rodzaju Orbivirus (Reoviridae). Co istotne, zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, a poprzez owady kłująco-ssące z rzędu muchówek (Culicoides) oraz poprzez krew lub nasienie. Epidemia rozszerza się już w Europie. W Polsce choroba zwalcza się z urzędu. Jakie są jej objawy?
Choroba niebieskiego języka (BTV) została pierwszy raz opisana na terenie Afryki Południowej pod koniec XVIII wieku u owiec merynosów importowanych z Europy. Wirus rozprzestrzeniał się prawie na wszystkich kontynentach, nie pomijając Europy. Pierwsze przypadki w Europie zanotowano na Cyprze w 1924 roku. W Polsce kliniczna postać choroby BTV nie była dotychczas odnotowana, co potwierdziły przeprowadzone w 2007 roku badania serologiczne na próbie kóz, które nie wykazały obecności przeciwciał przeciw temu wirusowi. Jednakże obecność tych przeciwciał oraz sam materiał genetyczny wirusa wykrywano wielokrotnie u zwierząt importowanych po 2006 roku do Polski (zarówno u bydła, jak i u owiec).
Etiologia i patogeneza BTV
Choroba niebieskiego języka jest zakaźną chorobą wywoływaną przez wirus z rodzaju Orbivirus (Reoviridae). Dotychczas stwierdzono 24 serotypy wirusa (BTV1–BTV24). Kompletne wiriony mają średnicę około 69 nm i posiadają dwuwarstwowy kapsyd.
Do zakażenia wirusem BTV dochodzi głównie w wyniku ukłucia zwierzęcia przez owady Culicoides. Zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, jednak udowodniono, że zarówno serotypy 8,1 oraz 2 wirusa mogą przenikać przez łożysko i prowadzić do zakażenia płodu u owiec. U kóz wykazano, że serotyp 8 może przenikać przez łożysko we wczesnym okresie ciąży (ok. 60 dnia ciąży).
W wyniku ukłucia przez owada, wirus przedostaje się do skóry i przemieszcza się do okolicznych węzłów chłonnych, gdzie dochodzi do jego replikacji. Replikacja ma miejsce głównie w komórkach śródbłonka naczyń krwionośnych, w komórkach układu fagocytarnego, a także w limfocytach. Następnie wirus wędruje do innych tkanek i namnaża się, co prowadzi do wiremii. Obecność wirusa we wszystkich komórkach krwi jest przemijająca i końcowo skupia się na erytrocytach. Wirus wykrywany jest w krwioobiegu od około 3 do 6 dnia po infekcji, w zależności od dawki infekującej i drogi zakażenia. Wiremia osiąga szczyt około 7–8 dnia, a następnie spada. Skutkiem replikacji wirusa w śródbłonku naczyń jest ich znaczne osłabienie. W efekcie pojawiają się zaburzenia w krążeniu skutkujące zakrzepami, nadmiernym krwawieniem oraz obrzękami. Zakażenie makrofagów wirusem powoduje uwalnianie cytokin prozapalnych, które zwiększają przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych. Konsekwencją tych procesów jest niedokrwienie i martwica tkanek oraz wstrząs hipowolemiczny, co może prowadzić do śmierci.
- Jakie są objawy kliniczne choroby niebieskiego języka?
- Jakie są objawy w ciężkim przebiegu BTV?
- Jak rozpoznać BTV?
